(d: 1862 - ö: 1935) Ortaçağlar Avrupa’sı ve Belçika tarihinin önde gelen araştırıcılarından birisi olan Henri Pirenne, 23 Aralık 1862’de Belçika’da doğdu. Büyük bir sanayicinin oğlu olan Pirenne, Liege Üniversitesi’nde doktora öğrenimi yaptı. Leipzig, Berlin ve Paris üniversitelerinde çalışmalarını sürdüren Henri Pirenne, 1886 yılında Ghent Üniversitesi’nde profesör oldu. 1930 yılında emekli olana kadar aynı üniversitede Ortaçağlar ve Belçika Tarihi dersleri verdi. Almanların Belçika’yı işgali sırasında ders vermeyi reddeden Henri Pirenne 1916 ile 1918 yılları arasında Almanlar tarafından hapsedildi. Ölümünden sonra yayımlanmış olan Avrupa Tarihi’nin taslağını bu mahpusluk yıllarında belleğinde oluşturdu. Pirenne’in ilk önemli kitabı, Ortaçağlarda Dinant Kentinin Anayasası Tarihi (1889) adlı ortaçağlar kent hayatını anlatan çalışmasıdır. En önemli yapıtı yedi ciltlik Belçika Tarihi (1900-1932) Henri Pirenne’e uluslararası bir ün kazandırdı.
Henri Pirenne’in 1922 yılında Amerika’daki Princeton Üniversitesi’nde verdiği dersler daha sonra (1925) Ortaçağ Kentleri adı altında yayımlandı. Bu yapıt, ortaçağların sonlarında kentsel merkezlerin ve ticarî faaliyetlerin canlanışının klasik bir çözümlemesi sayılır. Ölümünden sonra yayınlanan Muhammed ve Şarlman (1937) adlı yapıtında Pirenne, Roma İmparatorluğu’nun çöküşünün Cermen istilâlarının değil, Akdeniz’deki Arap egemenliğinin bir sonucu olduğu tezini ortaya attı. Çok eser vermiş bir tarihçi olan Pirenne’in öteki önemli yapıtları arasında Felemenk’deki Eski Demokrasiler (1910), Ortaçağların Sonu (1931), Ortaçağ Kent Anayasalarının Kökeni (1895) sayılabilir.
Belçika Kraliyet Tarih Komisyonu Başkanlığı ve Uluslararası Tarih Kongresi’nin yöneticiliğini de yapmış olan Henri Pirenne’in Ortaçağ Avrupa’sının Ekonomik ve Sosyal Tarihi (1933) adlı bu yapıtı ortaçağ Avrupa tarihinin başeserlerinden birisi sayılmaktadır.
Pirenne’in ülkemizde bir diğer kitabı Ortaçağ Kentleri / Kökenleri ve Ticaretin Canlanması (Çev. Şadan Karadeniz) İletişim Yayınları’ndan çıktı.
