Masalların Yapı Unsurlarının Çözümlemesi Fevziye Alsaç

Masallar sembolik dil, mitik dönem ve temalarla bir anlatım planı içinde kurulan yapı birimlerinden oluşur. Yapı birimleri olan olay örgüsü, şahıs kadrosu, zaman, mekân ile sembolik dil ve anlatım masalın insanın mitik biyografisine dair işaret ettiği göstergeler bütünüdür. İnsanın/insanlığın değerli hatıraları masalın anlatımında yapı unsurlarını oluşturan motiflerle ortak hafızada korunur. Masallarda insanın/insanlığın sonsuz yolculuğuna ait imaj ve temalarla sembol dilinin ifade alanları/yapı unsurları motif olarak işlenir. Sembol diliyle kurulan macera, atalar ruhundan doğan insan-tabiat merkezli bir içeriğe sahiptir. Yapı unsurlarında klişe kodlarla ve sonsuz tekrarlarla korunan insanın/insanlığın bilinmezleri ve arzuları işlenir. Masalın yapı unsurlarının hayal-gerçek çatışmasıyla ifade kazanan sembolik anlamları vardır ve bu sembolik anlamlar her bir yapı unsurunda farklı yorumlara dönüşen zengin motifler oluşturur. Olay örgüsü sembol dilinin ifadesiyle sonsuz bir yolculuk imajıdır. Şahıs kadrosu, canlı bir ruh kazanan evrendeki her şey üzerine kuruludur. Her şey konuşur, insanileşir ve insan doğasına benzetilir. Zaman ilahi zaman ve ölçülen zamanın uyumlanmasıyla verilir. Mekân çevresel ve olgusal mekân boyutuyla geçişlerle anlam kazanır. Yapı unsurları insan tabiatını içeren olağanüstülük, gizem ve gerçeklik etrafında kurgulanır. Bu çalışmada yapı birimlerinin her biri ve göstergeleri masal metinlerinden örneklerle bu bağlam kapsamında ele alınmıştır.

(Tanıtım Bülteninden)