İntihar ve Roman - İntihar Olgusunun Türk Romanına Yansıması (1872 - 1960) Nurullah Ulutaş

‘Ben’ ve ‘İntihar’ arasındaki ilişki fazlasıyla ‘insanî-beşerî’ bir olgu olarak karşımıza çıkar. ‘Gel kurtul o dar varlığının hendesesinden’ ifadesiyle Yahya Kemal bir bakıma kendi içine sığamayan, sıkıntılarıyla baş edemeyen, varoluşunu anlamlandırmada sorun yaşayan, hayatın fani oluşu karşısında kalbin sonsuzluk emelleriyle uğraşmakta acz içinde kalan insanın en temel sorununa gönderme yapar. İntihar her anlamda özel ve özgündür. İntihara bulaşmamak için, ‘Ölüme hayır demek yetmez, yaşama evet demek gerekir.’ İntihar eyleminde bulunan pek çok kişinin ortak amacı yaşamlarına son vermek değil acılarına son vermektir. Dinlerin çoğu intiharı yasaklasa da felsefî ekoller genellikle yaşamın anlamsızlığı karşısında intiharı, sığınılacak bir liman olarak işaret eder. Sanatçıların bazıları ise bu eylemi yaşananların beslediği bir sanat eseri olarak estetize eder.
 
20. yy insanının intiharı çözüm yolu olarak görmesinin en önemli sebebi, büyük kırılmaların ve değişimlerin olduğu bu yüzyılda insanlığın vefasızlık ve yalnızlık buhranlarıyla her gün biraz daha hayattan kopmasıdır. Dünya Savaşları sonrası yoksullaşan ve yozlaştırılan uluslar buhranlara sürüklenmiş, kimliksiz ve kişiliksiz bırakılmaya çalışılmıştır. Her krizde olduğu gibi bu çelişkinin sonucu olarak da intihara başvuran insan sayısında artış yaşanmıştır. Bu durum, “sokağın aynası” olarak tanımlanan romana da aksetmiştir. Gerek Türkiye’de gerekse Batı’da intihar ekseninde yazılan onca roman bu çelişkinin dışavurumudur. Müntehirlerin çoğunun ölmeden önce bıraktıkları intihar notları, kalanlara bir hatıradır. Aşk gibi ölüm de yazı ile asla öğrenilemeyecek ve öğretilemeyecek iki kavramdan birisi olduğu halde intiharın arefesinde yazı, kullanışlı bir temrin arenasına dönüşmektedir.

(Tanıtım Bülteninden)