Fikri Mülkiyet Hukuku Kapsamında Yapay Zekanın Telif Hakkı Ayşe Sena Sönmez

Yapay zeka, makineler düşünebilir mi? sorusunun,  zamanla  biyolojik sinir ağları taklit edilerek, yapay sinir ağlarının oluşturulmasının, yazarın ifadesiyle; 'insan beyninde bulunan  nöronların etkileşiminin  belirli algoritmalarla taklit edilmesinin' sonucudur. Amaç, makinelere, insanın yaptıklarını yapabilme fonksiyonu kazandırmaktır. Zeka, bilginin süratle değerlendirilip doğru sonuçlar çıkarılması  olduğuna göre, bugün insanlığın, bu işleve sahip, düşünen, öğrenen, öğrendiğini uygulayan, sorun çözen ve fikir yürüten  makinelerle bu amacına ulaştığı söylenebilir.
 
Ancak her teknoloji gibi Yapay Zekânın da gelişme, işlevlerini artırma süreci devam etmektedir. Önümüzdeki yıllarda 'insanın duygu alanı hariç' hemen her alanda boy gösterecek olan yapay zeka çalışmalarının dışında kalmak, bu yeni teknolojik sıçramayı veya devrimi kaçırmak olacaktır. Daha şimdiden sağlık, mühendislik, otomotiv, elektronik, enerji, uzay bilimleri, bankacılık, iletişim, finans , trafik ve askeri alanlarda etkin bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır.
Yapay zeka veya yapay sinir ağlarının gelişmesi ile birlikte, öğrenen, düşünen, öğrendiğini uygulayan makinelerin ortaya çıkması, daha önce insana has olduğu düşünülen  bazı iş ve sanatların makineler tarafından yapılması sonucunu doğurmuştur. Şarkılar, besteler, makaleler, resimler bunların bazılarıdır. Kısa bir süre önce, yapay zeka ürünü bir resmin açık artırma ile yüksek bir fiyata alıcı bulması yapay zekanın kapsama alanının -nereye kadar uzanacağını-  göstermesi bakımından  ilginçtir. 
İşte bu çalışma- öğrenen- ve dıştan bir müdahale olmaksızın üreten bir yapay zekanın üretimlerinin hukuki niteliğine cevap aramaktadır. Yapay zekâ ile ilgili son yıllarda giderek zenginleşen bir literatür oluşmasına rağmen, telif hakkının yeni ve orijinal bir çalışma olduğu söylenebilir. Yazar bu konuyla ilgili geniş bir literatür taraması yaparak, hukuk alanında önümüze çıkacak sorular ve sorunlar için   ön almıştır.
Günümüzde geri kalmışlık, ileri gitmişlik artık bilgi ve teknoloji ile ölçülmektedir. Bilgi ve teknoloji güçtür. Uluslararası ticaretin en pahalı ihracat malzemesidir. Ülkelerin her yıl yayınlanan patent sayıları, uluslararası dergilerde yayınlanan bilimsel makaleler bu yarış ve rekabetin ne kadar önemli olduğunu gösterir. Bilim ve teknolojide ne kadar varsanız, dünya siyaseti ve dengeleri içinde de o kadar var olursunuz.
 

(Tanıtım Bülteninden)