Türkmen Kültürü ve Türkmen Kültürüne Dayalı Söz Varlığı Engin Gökçür

Dil, bir toplumun hafızasıdır. Toplumun yüzyıllar boyunca maddî ve manevî alanda oluşturduğu kültürel değerlerin izlerini o toplumun sözlüklerinde bulabiliriz. Bu bağlamda dil, toplumun müzik, resim, mimarî, edebiyat, gelenek-görenek, halk hekimliği, aile yaşamı, tarım, hayvancılık, din, yeme-içme, giyim-kuşam... vb. gibi birçok alanda ürettiği kavramları bünyesinde taşır. Kuşaklar bu alanda oluşmuş değerleri ve bu değerler etrafında oluşmuş söz varlığını, söz konusu kültürel değeri yaşayarak bir sonraki kuşağa aktarır.
Bu çalışmada Türkmenistan’daki Türkmenlerin yüzyıllar boyunca oluşturmuş olduğu maddî ve manevî kültür değerlerine ilişkin söz varlığı derlenmiştir. Çalışmada derlenen söz varlığı Türkmen Türkçesi sözlükleri ve Türkmen kültürü üzerine yazılmış birincil kaynaklardan derlenerek temin edilmiştir. Türkmenlerin maddî ve manevî kültür değerlerine ait bilgiler ve buna ilişkin söz varlığı aşağıdaki başlıklar altında incelenmiştir:
1. Türkmenlerde Tarım Kültürü.

2. Türkmenlerde Hayvancılık Kültürü.

3. Türkmenlerde Yemek Kültürü.

4. Türkmenlerde El Sanatları ve Meslek Kolları.

5. Türkmenlerde Halı Dokumacılığı ve Keçecilik Kültürü.

6. Türkmenlerde Ev Kültürü.

7. Türkmenlerde Giyim-Kuşam Kültürü.

8. Türkmenlerde Aile Kültürü.

9. Türkmenlerde Hamilelik Dönemi ve Çocuk Bakımına İlişkin Gelenekler.

10. Türkmenlerde Düğün ve Evlenme Gelenekleri.

11. Türkmen Kültüründe Ölüm ve Yas ile İlgili Ritüeller.

12. Türkmenlerde Halk Hekimliği.

13. Türkmenlerde Dinî inanışlar ve Halk İnanışları (Irımlar).

14. Türkmenlerde Müzik Kültürü ve Müzik Aletleri.

15. Takvim ve Tabiat Olayları.

16. Türkmen Çocuk Oyunları ve Halk Dansları.
“Türkmen Kültürü ve Türkmen Kültürüne Dayalı Söz Varlığı” adlı bu çalışmada kültürel değerlere ilişkin söz varlığı, Türkmen Türkçesi üzerine yazılan sözlüklerden ve Türkmen Kültürü üzerine oluşturulmuş bilimsel çalışmalardan derlenmiştir. Kültürel değerlere ilişkin söz varlığı, çalışmanın inceleme bölümünde ayrıca yapı ve köken bakımından incelenmiştir.

(Tanıtım Bülteninden)