Türk Tarih Kurumu Yayınları Türk Tarih Kurumu Yayınları Anadolu Selçuklu Veziri Sahib Ata Fahreddin Ali'Nin Mimari Eserleri

Anadolu Selçuklu Dönemi'nin en uzun siyasi kariyerine sahip kişiliği olan Sahib Ata Fahreddin Ali'nin yaklaşık kırk yıllık uzun siyasi kariyeri, aynı zamanda dönemin en görkemli yapılarını da inşa ettirdiği yıllardır
Sahib Ata, Anadolu Selçuklu vezir veya emirleri içinde en fazla eser bırakan kişi olarak devrin tarihçeleri tarafından "Ebu'l
Hayrat (Hayırlar Babası)" unvanıyla anılır
Elinizdeki çalışma, Ortaçağın bu kudretli vezirinin mimari faaliyetlerini bütüncül bir bakışla ele almaya çalışmaktadır
Bir Ortaçağ banisini, sadece binalarının mimari ve süsleme özelliklerine dayanarak, onu içinde bulunduğu sosyo
kültürel, hatta politik hayatın dışında tutarak ele almak konuyu sadece bir yönüyle değerlendirmektir
Bu çalışma aynı zamanda, ünlü vezirin Anadolu Selçuklu Sultanları, Moğollar ve devrin sosyal hayatının en önemli yönlendiricisi din adamlarıyla olan ilişkisini ele almaktadır
Bunların dışında Sahib Ata yapılarının, Ortaçağ kent kültürüne katkısı da değerlendirilmiştir
Sahib Ata yapıları, kuşkusuz devrin en görkemli binaları arasındadır
Ülkenin Moğol tahakkümü altında bulunduğu yıllarda inşa edilmişlerdir
Söz konusu yıllarda, Moğol baskısıyla ülkelerinden kaçıp gelen Orta Doğu'nun en yetenekli sanatçılarının, Yakın Doğu'nun tüm mimari ve süsleme repertuarını, Anadolu'da yepyeni bir sentezle yorumladığı bir kültür
sanat ortamı mevcuttu
Dolayısıyla XIII
yüzyılın ikinci yarısına ait bu binalar, Anadolu Selçuklu Sanatının o yıllara kadar ki mevcut birikimiyle, Yakın Doğu'dan Anadolu'ya taşınan yeni kazanımların yorulduğu kültür ve sanat ortamının ürünleridir
Sahib Ata yapıları işte bu ortamın tüm karakteristik mimari ve sanat özelliklerini yansıtırlar
Bu anlamda çalışma, özelde bir baninin mimarlık ürünlerini incelerken, bir yandan da söz konusu dönemin genel kültür ve sanat hususiyetlerini ele almaktadır