Taşkın Frekans Analizi Naci Büyükkaracığan

Bir nehir yatağında bulunan su miktarının, havzaya normalden fazla yağmur yağması, mevcut kar örtüsünün erimesi ya da nehir yatağının kesitinin ani değişiminden dolayı hızla artması ve taşması sonucunda, çevresindeki canlılara, arazilere, mal ve mülke zarar vermesi olayına taşkın denmektedir.Taşkınlar doğal bir olay olmakla beraber, ekonomi ve toplum yaşamı üzerinde olumsuz etkileri fazla olan doğal bir afettir. Türkiye’de can kaybı ve etkilenen yerleşim yerleri açısından taşkınların etkisi %10’dur. Ülkemizde, depremlerden sonra en büyük ekonomik kayıplara neden olan yaşanmış taşkınlara bakıldığında; 1975-2010 yılları arasında; 695 taşkın olayı meydana gelmiş ve 634 kişi hayatını kaybetmiştir. Dünyada, son 30 yılda sel, deprem, yangınlar, fırtına ve volkan patlamaları gibi felaketler sonucu ölümlerin yarıya yakın oranda taşkınlar nedenlidir. Ülkemizde son 10 yılda her yıl ortalama 50 ve daha fazla sayıda taşkın olayı gerçekleşirken, sadece 2016 yılında görülen taşkın sayısı 134 olmuştur.Özellikle plansız şehirleşme ve akarsu yataklarındaki düzensiz yapılaşmaların yaygınlaşması, arazi kullanım şekillerinin değişmesi ve iklim değişikliği etkileri gibi nedenlerle meydana gelen taşkınların önceden tahmin edilebilmesi, yeni istatistiksel yöntemlerin ve modelleme çalışmaları ile mümkün olabilmektedir. Taşkın frekans analizi genel olarak bir proje bölgesi için tasarım taşkın değerinin (T yıllık tekerrüre sahip taşkın büyüklüğü veya T-yıllık taşkın) tahmininde kullan bir yöntemdir.

(Tanıtım Bülteninden)