Talim ve Terbiye Kurul Kararlarında Teftiş-Denetim Abdulkadir Yılmaz

Bakanlık üst karar alma organı olan Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının (TTKB) başlangıçtan itibaren bu görevini kısmî de olsa sırasıyla; Meclis– i Maârif–i Muvakkat (1845), Encümen–i Dâniş (1851), Tercüme Cemiyeti (1865) yerine getiriyordu. Başkanlığın esas yapılanmasına zemin hazırlayan Meclis–i Kebîr–i Maârif'in varlığı ise eğitime yıllarca yön verecek olan 1 Eylül 1869'ta ilan edilen Meclis–i Maârif–i Umumiye Nizamnamesinin akabinde vuku bulmuştur.

Her ne kadar eğitim müfredatıyla ilgili her şeyin hazırlanması ve uygulamaya konulması TTKB'nin önemli görevlerinden biri ise de, bunların gereği şekilde uygulanıp uygulanmadığını denetlemek, raporlamak ve bu raporları ilgili yerlere ulaştırmak ta, teftiş/denetim birimlerinin uhdesinde gerçekleşmektedir.

            Cumhuriyetin ilanından sonra Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının resmi olarak mevcudiyetine kavuştuğu 1926 yılından, 2017 yılı sonuna (Kasım) kadar bu kapsamda teftiş/denetimi ihtiva eden bütün kurul kararları taranmaya çalışılmış, bunların içerisinde konuyla ilgili olduğunu düşünülenler incelenmiş ve  bunlardan bazıları ayrıntılarıyla ele alınmıştır.

1928/104: “Yüksek tedrisat Umumî Müdürlüğünün Belçika’dan getirilecek Ecnebi mütehassısları hakkında son defa heyetimizce 3945 Numara ve 18.11.1928 tarihli müzekkere ile verildiği liste ve bu listede isimleri yazılı zatlara ait evrak ve vesikalar tetkik olundu:

1 – Kız Muallim Mekteplerine Müdür sıfatı ile celbedilerek iki kadın mütehassıs hakkında heyetimiz evelce Vekâlet makamına arz ettiği fikri aynen muhafaza etmektedir. Bu maksatla ecnebi müdür getirmekte de bir faide melhuz olamıyacağı mütalaasındadır.'

1930/152: “İlkmekteplerin eşya dersleri müfredat programında mevcut olup da Muallim mektepleri fizik programında bulunmayan bahisler hakkındaki Vekâlet Müfettişlerinden Harun Reşit Beyin ...  müzekkeresi Heyetimizce mutalaâ ve tetkik olundu:

            Mezkur müzekkerede mevzubahis maddelerin muallim mektepleri fizik dersi müfredatı arasına konulması ... Vekâlet Makamının tasvibine arzı kararlaştı.”

(Tanıtım Bülteninden)