Sovyet Propaganda Animasyonları Koray Sevindi

Bu kitapta, yaklaşık 70 yıllık bir süreçte faaliyetlerini sürdüren ve sistemli bir mekanizmanın ürünü olarak içinde bulunduğu siyasal ideolojinin etkilerini ve yansımalarını gösteren Sovyet animasyon sinemasının ideolojik söylemler üreterek Sovyetlerin siyasal tarihini ve toplumsal kültürünü yansıtan bir çeşit kültürel hafıza oluşturduğu irdelenmiştir. İçerik analizindeki bulgular doğrultusunda bir çerçeve oluşturulursa incelenen filmlerde 'biz' ve 'onlar' olarak iki ayrı grup oluşturulduğu, 'onlar' anlatımının da iki unsur üzerine kurulduğu görülmüştür. Bunlar kapitalizm ve emperyalizm bağlamında oluşturulan Batı karşıtlığı ile faşizm bağlamında oluşturulan Nazi karşıtlığıdır. 'Biz' anlatımı ise sosyalizmi ve komünizmi ön plana çıkarma, yayma ve kökleştirme üzerine kuruludur. Söylem analizinde tek tek incelenen filmler de bu başlıklar altında toplanarak gruplandırılmış ve belli temalar çerçevesinde her bir filmin oluşturduğu söylemler incelenmiştir. Kullanılan temalar; mekân, kişi-karakter, kostüm-aksesuar, iş hayatı-ekonomi, toplumsal özellikler-tarihsel olaylar, din, simge-marka, renk-ışık ve görsel dil-tekniktir. Bütün elde edilen bulgular ve yapılan çıkarımlar üzerinden düşünüldüğünde animasyonların, anlatıldığı ya da referans gösterdiği dönemi yansıtan belgeler olduğu görülmüştür. Bu açıdan bakıldığında Sovyetler Birliği'nin yaptığı propaganda faaliyetleriyle sadece mevcut siyasal fikirlerin ve ideolojilerin gelişmesini ve kalıcı olmasını sağlamadığı, ayrıca toplumda bir bellek ve kültürel hafıza oluşturduğu da söylenebilir.

(Tanıtım Bülteninden)