Osmanlı Türkçesine Giriş ve Arşiv Vesikalarından Örnekler Selman Çetin

OsmanlıTürkçesi, ülkemizde tarih ilmine duyulan merak ve araştırma isteğinin artmasınabağlı olarak her geçen gün talep görmektedir. Bir araştırmacının herhangi birsosyal vak‘a’dan tutun da siyasi bir geçmişi araştırma isteği onu arşivlereyönlendirmekte ve bu da kişide Osmanlı Türkçesini öğrenmenin her dil gibi elzemolduğu düşüncesini doğurmaktadır. Araştırmacı Türkçenin bu tarihî dönemindekullanılan alfabe ve okuma kurallarını öğrense bile yazılan vesîkalardakullanılan yazı (hat) çeşitliliği ileri derecede Osmanlı Türkçesi okumabecerisi gerektirmektedir. Bunu sağlamak isteyenler rik‘a, dîvânî, ta‘lik,siyâkat vb. birbirinden farklı yazı çeşitleriyle yazılmış yazma ve belgetürlerini inceleme ve okumaya, bu alanda daha fazla bilgiye sahip olma zorunluluğunayöneltmektedir.
Elinizdekikitapta Osmanlı Türkçesini öğrenmek isteyen kişiye kolaylık sağlaması için dilbilgisi bölümünden sonra matbû‘ metinler verdik. Metinleri verirken kişininkendi okuyuşundaki hatâları kontrol edebilmesi amacıyla metin çevirileri veözetlerini vermeyi uygun bulduk. İlerleyen sayfalarda el yazması örnekleriolarak rik‘a, dîvânî, siyâkat, siyâkat kırması vb. yazı türlerinden örneklerverirken aynı şekilde bu vesîkaların özetleri ve çevirilerini de vermişbulunmaktayız. Yazı türlerinin yanında araştırmacıya rehberlik edebileceğidüşüncesiyle Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde bulunan telhis, hatt-ı hümâyûn,tezkire, berât, nişân, nüfûs defteri, temettu‘ât defteri, şer‘iyye sicili,mazbata, hüccet, mühimme defteri, muhâsebe defteri, sened-i hakânî vb. belge vedefter çeşitlerinden örnekler sunduk.

(Tanıtım Bülteninden)