Küreselleşmenin Koridorlarında Yeni Enternasyonalizm Erkan Kıdak

Genel geçer deyimiyle “küreselleşme” süreci ve sermayenin bu süreçte daha da güçlü hâle gelmesi, emek açısından yeni ve ciddi sorunlar doğururken, sendikalar da uluslararası örgütlenmeler yoluyla, bu süreçte kendilerini güçsüzleştiren koşullarla mücadele etmeye ve yeni koşullara uygun araçlar geliştirmeye gayret etmektedirler. Uluslararası sendikal örgütlerin gücü ve mücadelesi, ulusal düzeylerde de sendikaların faaliyetlerini olumlu yönde etkilemektedir. Bu koşullarda, işçi hareketi açısından uluslararası sendikal örgütlerle ulusal sendikaların ilişkisi büyük önem kazanmaktadır. Erkan Kıdak, bu çalışmasında sosyal politika disiplini açısından son derecede önemli olan bu konuyu ele alırken, uluslararası sendikal örgütlerin ulusal sendikalarlailişkilerini Türkiye düzleminde ve taşımacılık işkolu örneğinde kapsamlı biçimde değerlendirmektedir. Kıdak çalışmasında, gerek ulusal gerekse uluslararası düzeydeki sendika yöneticileri ve uzmanlarıyla gerçekleştirmiş olduğu geniş bir alan araştırmasının sonuçlarına dayanarak, Türkiye’deki sendikalarla uluslararası sendikal örgütler arasındaki ilişkileri ve bu ilişkilerdeki sorunları irdelerken, bu sorunların giderilmesi için gerekli öncülleri de saptamaktadır. 2019 yılı Prof. Dr. Cahit Talas Sosyal Politika Ödülü’nde Jüri tarafından “Övgüye Değer” bulunan bu çalışmanın kitap haline gelmesiyle, araştırma bulgularının hem akademik camiâya hem de sendikal camiâya daha geniş ölçüde ulaşması ve yararlanılabilir hâle gelmesi sevindiricidir.

Prof. Dr. Ahmet Makal

Beynelmilelcilik veya enternasyonalizm sendikal hareketin hem çok gündemde olan hem de çok eksik bir boyutu olmuştur. Sendikacılık, 19. yüzyılın ortalarından bu yana uluslararası bir hareket olmaya çalışırken bir dizi parçalanma ve çatışma da yaşamıştır. Türkiye sendikal hareketinin de beynelmilelcilik serüveni inişli-çıkışlı, yasaklı-müdahaleli bir seyir izlemiştir. 1950’li yıllardan başlayarak Türkiye sendikal hareketi dünya sendikal hareketi ile bağlar kurmaya çalışmıştır. Daha çok ABD sendikacılığının nüfuzu altında şekillenen bu bağlar sendikal harekette ciddi tartışmalar ve ayrışmalar da yaratmıştır. Günümüzün küresel kapitalizm koşullarında Türkiye sendikal hareketinin uluslararası sendikal hareketle bağları büyük önem arz ediyor. Ancak bu bağlar gerek Türkiye sendikal hareketinin gerekse uluslararası sendikal hareketin çeşitli zaaflarından dolayı ciddi kısıtlarla yüz yüze. Öte yandan akademik alanda uluslararası sendikacılık konulu çalışmaların hala çok sınırlı olduğu görülüyor. Erkan Kıdak “Küreselleşmenin Koridorlarında Yeni Enternasyonalizm: Taşımacılık Sektöründe Uluslararası Sendikacılık” adlı çalışmasıyla önemli bir eksiği gideriyor ve küreselleşme sürecinin yaşamsal sektörlerinden biri olan taşımacılık sektörünü eleştirel bir perspektifle mercek altına alıyor. Genelden özele beynelmilel sendikacılığın sorunlarını tartışıyor.

Doç. Dr. Aziz Çelik

Küreselleşme sürecinde sermaye, mal ve hizmetler, kıtalar arası dolaşırken, emek aynı mobiliteyi gösteremiyor. Çok uluslu şirketler, dünyanın her yerine yatırım yaparken, işçilerin örgütlenmesi daha yerel düzeyde kalıyor. İşçi sınıfının sermaye ile küresel düzeyde pazarlık süreçleri, bir ölçüde uluslararası işçi sendikaları konfederasyonları ve federasyonları tarafından yerine getiriliyor.  Küreselleşme sürecinde uluslararası sendikaların çok uluslu şirketlerle imzaladığı çerçeve anlaşmalar, çalışma koşullarının iyileştirilmesini sağlamaya, emeğin hak ettiği değeri  elde etmesine yardımcı oluyor. Küreselleşme sürecinde Türkiye’de sendikalar, uluslararası sendikalar ile nasıl bir etkileşim içerisinde? Uluslararası sendikaların Türkiye’deki sendikal örgütlenmeye, toplu pazarlık süreçlerine etkisi hangi düzeyde? Türkiye’deki sendikalar, uluslararası sendikaların deneyimlerinden ve kaynaklarından ne ölçüde yararlanabiliyor? Uluslararası sendikalar Türkiye’deki sendikaların ne derece farkında? Tüm bu soruların yanıtları, Erkan Kıdak’ın taşımacılık sektörü özelinde yaptığı alan çalışmasına dayalı kitapta yanıt buluyor. Erkan Kıdak, titiz bir araştırmanın sonucunda Türkiye’de ve dünyada, sendikaların kurumsal kapasitelerini geliştirirken kullanabilecekleri özgün bir eser ortaya koyuyor. Birlikte çalışmaktan büyük mutluluk duyduğum Kıdak’ı tebrik ediyor, başarılarının devamını diliyorum...

Prof. Dr. Oğuz Karadeniz

(Tanıtım Bülteninden)