İşletme ve Yönetim Mehmet Öztürk

İşletmeler insanoğlunun yaşam biçimini değiştirmişlerdir. İşletme ile insan arasında sürekli bir etkileşim ve belki de sonu gelmeyen bir mücadele gözlenmektedir. Bu kitabın yazılmasındaki başka bir amaç ise bu mücadeleyi tespit ederek ortaya koymak ve bu etkileşimden bir katma değer oluşmasını sağlayabilmektir.

Buhar makinesinin keşfiyle başlayan sanayi devrimi insanoğlunun yaşamını da büyük ölçüde etkilemiştir. Sanayi devrimine kadar geçen süre içerisinde insanlar doğadan topladıkları ve kendi ihtiyaçları için ürettikleri mal ve hizmetlerle yaşamlarını sürdürüyorlardı. Bu devrimle beraber insanlar başkalarının ihtiyaçlarını karşılamak ve kendi değişik ihtiyaçlarını giderebilmek için bir araya gelmeye başladılar. Bir araya geldikleri bu yerler o ilk hallerinden bugünkü modern işletmelere dönüşmüşledir. İnsanların üretim yapmak için bir araya gelmeleri birçok sorunu da beraberinde getirmiştir. Bu sorunların tespitleri ve giderilmesi şüphesiz insan yaşamının standardın da yükseltmiştir. Belki de asıl sorun bir araya gelmek, bu birlikteliği sürdürmek ve sona erdirmekte düğümlenmektedir.

İşletmelerin prototiplerinde belki de öncelikle tartışılan soru kimlerin bir araya geleceği idi. Bu sorunun cevabı ve bu yanıtın karşılığını arayış süreci günümüzdeki modern işletmelerde insan kaynakları yönetiminin çekirdeğini oluşturmuştur. İşletmelerde herşey doğru insanların bir araya gelmesini çözmekle bitmemiş, daha başka sorunlar ortaya çıkmıştır. Bunlardan birisi üretimin nasıl yapılacağı veya neyin üretileceğidir. Böylece ortaya bir üretim sorunu çıkmıştır. İlk başlarda üretilen her şey iyi-kötü bir alıcı bulurken işletmelerin artması alıcıların daha titiz bir hale gelmesine yol açmış artık üretilen her şey satılamaz hale gelmiştir. Bu da pazarlama sorununu ortaya çıkartmıştır. Özellikle günümüzde ileri teknoloji ve artan rekabet koşulları işletmelerin pazarlama konularına bir fonksiyon olarak bakmasını gerektirmiştir. Zamanla işletmeler gerekli sermayeyi bulamamış bunu temin etmek için farklı yerlere başvurmuştur. Bu eksikliği de finansman fonksiyonu gidermiştir. İşletmede zaman geçtikce yapılanların işlemlerin kaydedilmemesi büyük sorunlara yol açmış işleri içinden çıkılmaz bir hale getirmiştir. İşletmelerde muhasebe fonksiyonu da bu karışıklığa son vermiştir. İşletmelere girdi olarak alınacak her türlü kaynağın temini ise tedarik fonksiyonu ile giderilmiştir. İşletmeler ve yöneticileri zamanla kendilerini tanıtma uğraşı içerisinde kalmak zorunda olduklarını ancak halkla ilişkiler fonksiyonunun önemi ile anlayabilmişleridir. Yönetim ise insanoğlunun varolmasıyla beraber ortaya çıkan bir sorundur. Kutsal kitapların konusu da insanoğlunun yaşamı, yönetimi, organizasyonu ve hukuku ile ilgilidir. İşletmeler sürekli olarak kendilerini yenilemek, araştırmak ve geliştirmek zorundadırlar. Bu işlemler yapılmaz ise ilerleyen teknoloji ve değişen şartlar işletmeyi artık yaşayamaz hale getirir. Bu yaşamsal sorun ise işletmelerde araştırma ve geliştirme fonksiyonu ile giderilmeye çalışılmaktadır.

Bu kitabın birinci bölüm, birinci kısmında işletme bilim dalı göreceli olarak sınıflandırılarak hukuk kavramına ilişkin bazı derlemelerde bulunulmuştur. Yukarıda bahsedilen işletmenin fonksiyonlarına özet olarak değinilmiştir. Çoğu zaman karlılık olarak algılanan işletmenin amaçlarına daha farklı bir şekilde yaklaşılmış ve sosyal sorumluluk kavramının önemine değinilmiştir. İşletmelerle sosyal sorumlulukunun göreceli olarak sınıflandırmaya çalışılmıştır. Verimlilik ve çevre kavramlarına ana başlıklarda değinilerek konunun güncelliği açısından Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesine değinilmiştir. Yönetim ve yönetici kavramlarına değinilmiş ve kısa özetler sunulmuştur.
Çalışmanın birinci bölüm ikinci kısmında yönetim ve örgüt teorilerine değinilmiştir. Bunlar başlıca; klasik örgüt teorisi, neo-klasik örgüt teorisi, çağdaş örgüt teorileri ve modern sonrası yaklaşımlar olarak ele alınmıştır.

İkinci bölümde ise yönetim fonksiyonları ayrıca ele alınmıştır.

Birinci kısımda yönetimin planlama fonksiyonu ele alınmıştır. Bu fonksiyona ilişkin olarak bilgi kaynakları ve sistemlerinin yönetimine ayrıca değinilmiştir. Vizyon yönetimi özet halinde sunularak nicel ve nitel karar verme tekniklerine genel bir bakış yapılmıştır. Bencmarking ve höristik kavramlarına kısaca değinilmiş, kriz ve toplantı yönetimiyle ilgili öz bilgiler sunulmuştur.

İkinci kısımda yönetimin örgütleme fonksiyonunda organizasyon ilkeleri, bölümlere ayırma ve bunları yaparken kullanılan temel ölçütler ile matriks organizasyon kavramları tanımlanmıştır. Örgütleme konusuna ilişkin olarak değişim mühendisliği yaklaşımı ve öğrenen organizasyonlar kısaca anlatılmaya çalışılmıştır.

Üçüncü kısımda genel deyimi ile emir-komuta fonksiyonu ele alınmış ve takım anlayışına yaklaşımlar sergilenmiştir. Bu fonksiyona ilişkin olarak haberleşme, motivasyon ve çatışma konuları ile liderlik ve liderlik yaklaşımlarına özellikle değinilmiştir.

Dördüncü kısmında yönetimin koordinasyon kısmıyla beraber kültür kavramı incelenmiştir.

Beşinci kısımda ise yönetimin devredilemeyen bir fonksiyonu olan kontrol konusu incelenmiştir.
Konular : Kapak Yazısı
Bu eserde, işletme bilim dalı sınıflandırılmış ve hukuk kavramına ilişkin derlemelerde bulunulmuştur. Çoğu zaman karlılık olarak algılanan işletmenin amaçlarına daha farklı bir şekilde yaklaşılmış ve sosyal sorumluluk kavramının önemine değinilmiştir. İşletmelerle “sosyal sorumluluk” göreceli olarak sınıflandırılmaya çalışılmıştır. Verimlilik ve çevre kavramlarına ana başlıklarda değinilerek konunun güncelliği açısından Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesine değinilmiştir. Yönetim ve yönetici kavramlarına değinilmiştir. Eserin anahtar sözcükleri kısaca aşağıdaki gibi özetlenebilir.

Yönetim ve Örgüt Teorileri
Yönetim Fonksiyonları
Yönetimin Planlama Fonksiyonu
Bencmarking ve Heuristic Kavramlar
Yön. Örgütleme Fonk. Organizasyon İlkeleri
Emir-Komuta Fonksiyonu
Takım Anlayışına Yaklaşımlar
Motivasyon ve Çatışma Konuları
Liderlik ve Liderlik Yaklaşımları
Yönetim Koordinasyonu
Kültür Kavramı
Denetim Konusu



Baskı Yılı: 2008


Dili: Türkçe
Yayınevi: Papatya Yayıncılık