Fadlu'l - Mennan Arapça Ömer Faruk Korkmaz

Fadlu'l-Mennân fî 'Ulûmi'l-Kur'ân: Ömer Faruk Korkmaz Hoca Efendi'nin "Kur'ân ilimlerine" dair kaleme aldığı eserdir. Kur'ân'ın cem edilmesi âyetlerin iniş sebepleri yedi kırâat nâsih-mensûh muhkem-müteşâbih garîbu'l-Kur'ân uslûbü'l-Kur'ân i'câzu'l-Kur'ân vucûh ve nezâir tefsîr ve te'vîl gibi birçok konuyu barındırmaktadır. Korkmaz Hoca Efendi Ulûmü'l-Kur'ân ve Usûl-i Tefsîr alanlarındaki mühim meselelerle ilgili muhtelif kitapların en güzel noktalarını eserinde derlemiş konular hakkında kısa öz bilgiler vermiş güncel konular ve şüphelere de cevap veren bir tarzda hazırlamıştır.
ULÛMÜ'L-KUR'ÂN NEDİR?
Kur'ân İlimleri manasında olan (Ulûmü'l-Kur'ân) kavramı; bilmek anlamak kesin görüş sahibi olmak anlamındaki "ilm" kelimesinin çoğulu olan "ulûm" ve "Kur'ân" kelimelerinden oluşan bir isim tamlamasıdır. İlim kavramı ıstılahta; meseleleri delilleriyle bilmek-idrak etmek anlamında kullanılmaktadır. Kur'ân kelimesi ise meşhur anlamıyla okumak anlamına gelen "ka-ra-e" fiilinden türeyen bir isim olup Cebrâîl Aleyhisselâm vasıtasıyla Hazreti Muhammed Sallallâhü Aleyhi ve Sellem'e yirmi üç senede peyderpey indirilen mushaflarda yazılı olan ve bizlere kadar tevatürle nakledilen tilâveti ile ibadet olunan Fâtiha sûresi ile başlayıp Nâs sûresi ile sona eren Allah Teâlâ'nın mu'ciz kelâmıdır."
İzâfet terkîbi olarak "Ulûmü'l-Kur'ân" mutlak bir ifade olarak "Kur'ân'la alâkası olan bütün ilimler" anlamını taşımaktadır. Bu terkipte "ilim" kavramının çoğul olarak kullanılmasının sebebi Kur'ân ile ilgisi olan yalnızca bir tane ilim değil ona hizmet eden ve ona dayanan bütün ilimlerin kastedilmiş olmasıdır. Dolayısıyla Tefsîr Kırâat Resm-i Osmânî İ'câzü'l-Kur'ân Esbâbü'n-Nüzûl Nâsih-Mensûh İ'râbü'l-Kur'ân Garîbü'l-Kur'ân ilimleri Din ve Lügat ilimleri vb. bu guruba girmektedir. Bir diğer tarife göre de Kur'ân'a hizmet eden veya Kur'ân'a dayanan ilimlere Ulûmü'l-Kur'ân denir.
Şeyh Muhammed Ali Sâbûnî Ulûmü'l-Kur'ân'ı şöyle tarif etmektedir: Ulûmü'l-Kur'ân'dan kasd olunan; nüzûl cem' tertip tedvin esbâb-ı nüzûl mekkî-medenî nâsih-mensûh muhkem-müteşâbih ve bunun gibi pek çok araştırmaları kapsayan bu yüce kitapla alakalı konulardır.
Devamında şöyle buyurmaktadır: Kur'ân ilimlerini incelemekten maksad; Resûlüllâh Sallallâhü Aleyhi ve Sellem'den gelen beyan ve açıklamanın sahâbe ve tâbiînden -Allah onlardan razı olsun- nakledilen Kur'ân ayetleri tefsirlerinin ışığı altında Allah Azze ve Celle'nin kelamını anlamak; müfessirlerin tefsirde takib ettikleri yo¬lu ve üsluplarını bilmek müfessirlerin meşhurlarını açıklamak müfessirlerden her birinin özelliklerini ve tefsir şartlarını ve bu il¬mîn diğer inceliklerini bilmektir.
ÖZETLE FADLU'L-MENNÂN FÎ 'ULÛMİ'L-KUR'ÂN ESERİ
Ömer Faruk Korkmaz Hoca Efendi'nin 'Kur'ân İlimleri'ne dair kaleme aldığı eseridir. Hoca Efendi bu eserini hazırlarken Ulûmü'l-Kur'ân ve Usûl-i Tefsîr alanlarındaki mühim meselelerle ilgili muhtelif kitapların en güzel noktalarını derlemiş konular hakkında kısa öz bilgiler vermiş güncel konular ve şüphelere de cevap veren bir tarzda hazırlamıştır.
FADLU'L-MENNÂN ESERİNDE İŞLENEN KONULAR
Kur'ân Kur'ân'ın faziletleri isimleri nüzûlü
Vahiy âyet sûre
Kur'ân'ın cemedilmesi
Kur'ân-ı Kerîm'in şekli
Kur'ân-ı Kerîm'in noktalanması
Âyetlerin iniş sebepleri
Nesh
Yedi harf
Yedi kırâat
Muhkem ve müteşâbih
Kur'ân-ı Kerîm'deki (nefs ve yed) kelimeleri
Hurûf-ı Mukatta'a
Garîbu'l-Kur'ân
Uslûbü'l-Kur'ân
Kur'ân'da cedel
Kur'ân'ın özellikleri
İ'câzu'l-Kur'ân
Vucûh ve nezâir
Kur'ân'da yemin
Kur'ân'daki misaller
Kur'ân kıssaları
Kur'ân'da tekrar
Kur'ân'da mübhemât
Tefsîr ve te'vîl
Kur'ân-ı Kerîm'in tercümesi
Tefsîrde isrâîliyyât
FADLU'L-MENNÂN'A KAYNAKLIK TEŞKİL EDEN BAZI ESERLER
Ulûmü'l-Kur'ân ile Alakalı Eserler:
Fehmü'l-Kur'ân: Ebû Abdillâh el-Hâris el-Muhâsibî (ö. 243/857)
Fedâ'ilü'l-Kur'ân: Ebû Ubeyd Kâsım b. Sellâm (ö. 224/838)
Beyânü İ'câzi'l-Kur'ân: Ebû Süleymân Hattâbî (ö. 388/998)
el-İntisâr li'l-Kur'ân: Ebû Bekr el-Bâkıllânî (ö. 403/1013)
Esbâbü'n-Nüzûl: Vâhidî (ö. 468/1076)
Delâ'ilü'l-İ'câz: Abdülkâhir el-Cürcânî (ö. 471/1078-79)
Kenzü'l-Vusûl ilâ Ma'rifeti'l-Usûl: Pezdevî (ö. 482/1089)
Nüzhetü'l-A'yüni'n-Nevâzır fî 'İlmi'l-Vücûh ve'n-Nezâ'ir: İbnü'l-Cevzî (ö. 597/1201)
Cemâlü'l-Kurrâ' ve Kemâlü'l-ikrâ': Alemüddîn es-Sehâvî (ö. 643/1245)
et-Tavzîh fî Halli Gavâmidi't-Tenkîh: Sadrüşşerîa (Mahbûbî ö. 747/1346)
el-Burhân fî 'Ulûmi'l-Kur'ân: Zerkeşî (ö. 794/1392)
Besâ'iru Zevi't-Temyîz fî Letâ'ifi'l-Kitâbi'l-'Azîz: Fîrûzâbâdî (ö. 817/1415)
el-İtkân fî 'Ulûmi'l-Kur'ân: Suyûtî (ö. 911/1505)

(Tanıtım Bülteninden)