Dijital Medya ve Kültürel Yabancılaşma Birgül Üstünbaş Erdoğan

Kültürel yabancılaşma, toplumun kültürünü oluşturan örf, adet, gelenek ve göreneklerin değersizleşmesi ve kültürel kimliğin özünü kaybetmesini ifade etmektedir. Kültürel karşılaşmalar yoluyla insanların farklı kültürlerin öğelerini kendilerine yakın görmeleri, kendi kültürlerinden uzaklaşmaları ve kültürel değerlerini reddetmelerini içermektedir. Toplumlarda kültürel yabancılaşma yaratan faktörler, o toplumun geçirdiği sosyokültürel dönüşümlerden ve küresel dünyanın o toplumlara sunduğu yeni paradigmalardan etkilenmektedir. Küresel dünyada kültürel akışların arttığı, kültürel pratiklerin ve deneyimlerin dünya geneline aktarıldığı yeni bir alan yaratılmaktadır. Bu alanda dijital medya platformlarından kesintisiz yayın ortamları, internet tabanlı teknolojiler kullanılarak video veya ses gibi medya verilerinin kesintisiz bir akışta kullanıcılara iletilmesini içermektedir. Bu ortamlardaki video akışı dünya çapında daha fazla izleyici için uygun bir seçenek haline gelirken; özellikle küresel kesintisiz video platformları aracılığıyla birçok bölgeye medya içerikleri ulaştırılmaktadır. Bu platformlar aracılığıyla izleyiciler farklı kültürleri deneyimlemekte; farklı değerler ve inanışlar, farklı günlük yaşam pratikleri, farklı eğlence anlayışları, farklı dil ve ahlak anlayışı ile karşılaşmaktadır. Bu süreçte yabancı kültür ürünlerinden aldıklarını kendi sosyokültürel yaşamında uygulayan insanların kendi kültürel öğelerinden uzaklaşması ve kültürel yabancılaşma yaşamaları söz konusu olabilmektedir. Bu kitapta, dijital medya ve kültürel yabancılaşma ilişkisi ele alınmış; kesintisiz yayın ortamı aracılığıyla yabancı medya içeriklerinde sunulan kültür öğeleri bağlamında izleyicilerin kültürel yabancılaşma eğilimi ortaya konmaya çalışılmıştır. Küresel kesintisiz video platformu Netflix ile sınırlandırılan çalışmada, 2022 yılının ilk 6 ayı içerisinde Netflix’in top 10 listesinde en fazla hafta kalan 9 yabancı dizi betimsel analiz yoluyla incelenmiş, medya içerikleri dil; din ve ahlak anlayışı; aile ve çocuk ilişkisi; giyim tarzı; yemek tarzı ve beslenme alışkanlıkları; sanat anlayışları gibi kültür öğeleri üzerinden Türk toplumunun sosyokültürel özellikleri bağlamında yorumlanmıştır. Betimsel analiz ile yabancı kültüre ait unsurların belirlenmesinin ardından, izleyiciler üzerindeki kültürel yabancılaşma eğiliminin değerlendirilmesine yönelik anket tekniğine başvurulmuştur. Yabancı dizilerdeki medya içeriklerinde sunulan kültürel unsurlar karşısında bilişsel, duygusal ve davranışsal olarak izleyicilerin eğilimlerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır.

(Tanıtım Bülteninden)