Çüngüş 3 - 1262/1846 Tarihli Kefalet Defterine Göre Oktay Bozan

Tarih boyunca devletlerin en önemli gündemlerinden birisi güvenlik olmuştur. Bu bağlamda Osmanlı Devleti, tebaası arasındaki uyum ve mutabakatın sağlanması, sağlıklı toplumsal yaşam alanlarının oluşturulması ve güvenlikleri ile birlikte devamlılıklarının da sağlanması açılarından kefalet sistemine başvurmuştur. Kefalet sistemi, gerek insanların birbirleriyle olan münasebetlerinde ve gerekse de devlet-reaya ilişkilerinde oldukça yaygın olarak kullanılmıştır. Osmanlılar zamanında iktisadî ve ticarî işlerin sağlıklı bir şekilde yürütülmesinde kefalete müracaat edildiği gibi toplumda asayişin sağlanması ve suçların önlenmesi için de kefalet uygulaması sık başvurulan bir yöntem olmuştur. Bu uygulama kişilerde sorumluluk bilinci oluşturmakta ve insanların daha dikkatli davranmasını sağlamaktaydı. Bu çalışmada 2663 nolu ve 1846 tarihli Çüngüş Kefalet Defteri ele alınmıştır. Çüngüş Kefalet Defterinde Çüngüş kasabası ve kazaya bağlı köylerde yaşayan tüm yetişkin erkekler birbirlerine kefil yazılmışlardır. Güvenlik amacıyla düzenlenmiş olan bu defter kişilerin isimlerinin yanı sıra onlara dair çok önemli verileri de içermektedir. Defterdeki söz konusu verilerden hareketle Çüngüş kazasının XIX. yüzyılın ortalarındaki idari yapısı, demografik durumu, sosyal ve ekonomik yapısı ele alınmıştır. Bununla birlikte Çüngüş'ün mahalleleri, kazaya bağlı köylerin isimleri, kefalet kapsamındaki kişilerin özellikleri, lakapları, kişilerin meslekleri, sosyal ve ekonomik durumları, sahip olduğu özür ve hastalıklar ile yerleşim merkezlerinin demografik yapısı tespit edilmiştir.

(Tanıtım Bülteninden)