Avesta - Zerdüştilerin Kutsal Metinleri Mehmet Emin Sular

Bir toplumun kültürünün ve tarihinin anlaşılmasında dinin ve dinî metinlerin önemli bir yeri vardır. Dolayısıyla İran medeniyetini anlamanın yolu, Zerdüştîliği ve onun kutsal kitabı Avesta’yı doğru bilmekten geçmektedir. Çünkü Avesta, İran dilinin ve edebiyatının en eski metni niteliğindedir. Asırlarca sözlü olarak aktarılan mitolojik rivayetler ve efsaneler Avesta’da kayıt altına alınmıştır. İnsanlık tarihinde uzun bir geçmişe sahip Zerdüştîlik ve onun kutsal metni Avesta, dünya inanç havzası içinde önemli bir yere sahiptir. Avesta’nın kesin olarak ne zaman derlendiği bilinmemektedir. Avesta’nın en eski metinleri olduğu belirtilen GâtalarınMÖ 1700’lü yıllarda derlendiği tahmin edilen Hindu Veda metinleriyle aynı dönemde oluşturulduğu söylenmektedir. Gâtalar dışındaki diğer Avesta metinleri ise sonradan farklı dönemlerde oluşturulmuştur. Günümüze ulaşan Avesta’nın, Partlarla/Aşkanilerle (MÖ 247-MS 224) başlayan Sasanilerle (224-651) tamamlanan tedvin çalışmasının ürünü olduğu ifade edilmektedir. Avesta, Sasanilerde 21 bölüm şeklinde geniş bir kitap koleksiyonundan meydana gelmişti. Sasanilerin yıkılmasından sonra ise Avesta’nın 21 bölümünün birçoğu kaybolmuş, günümüze sadece 5 bölüm ulaşmıştır. Çalışmanın amacı da günümüze ulaşan Avesta metinlerini Zerdüştîliğin ruhuna uygun olarak anlaşılır bir şekilde ülkemizin akademik ve entelektüel dünyasına sunmaktadır.