Arap Dilinde Bedi İlmi Murat Aktepe

Kelimeler içinde bulundukları cümlelerden güç almakta, ifadenin kullanıldığı bağlam, lafızların dizimindeki anlam ve vurgu, muḳteżâyı hâle en uygun şekliyle kendini göstermektedir. Tüm dillerde, söz söylenilmesi gereken durumlar, ifade edilecek duygu ve düşünceler, sayısız ve birbirinden farklıdır. Söylenilen söz, kastedilen tek bir mânayı birden fazla şekilde dile getirebilir. Mânanın seçeneklerden kendisine en uygun olanıyla birleşmesi ise belâgat ilmiyle gerçekleşir. Dolayısıyla belâgat ilminin gerek sözlü gerekse yazılı dilde sözü ve mânayı güzelleştiren bir amaç edindiğini söyleyebiliriz. Belâgat ilmi, me’ânî, beyân, bedî‘ olmak üzere üç temel bölümde incelenmektedir. Lafzi ve manevi edebî sanatlar, bedî‘ bölümünde ele alınmaktadır. Burada ifadeye güç katan sanatlar devreye girmektedir. Bu sebeple Arap dili açısından konunun merkezinde olan bedî‘ sanatı dikkatleri çekmektedir. Elinizdeki kitapta özel olarak bedî‘ sanatının seçilmesinin sebebi, bu sanatın lafzî ve manevi güzelleştiriciler barındırması, bedî‘ ilminin içerdiği sanatların kapsam ve maksadı, söze mâna ve âhenk açısından güzellik verme yollarını arayan bir ilim olmasıdır. Bu ilmin bu özelliklerinin ve zengin sanat örneklerinin kullanılarak Arapça öğretimine yeni bir soluk kazandırılması hedeflenmektedir. Nitel araştırma yöntemleri temelinde genelde belâgat ilmine ait konular, özelde ise, bedî‘ ilmine ait unsurlar Arapça öğretiminde nasıl etkin kullanılır? Sorusuna cevap aranmış, dört temel dil becerilerine uygun örneklerle önerilerde bulunulmuştur. Çalışmamızda Arap dili öğretiminde daha iyiye ulaşmak amacıyla, klasik yöntemlerden istifade ederek ve yeni metod ve önerilerde bulunarak, mevcut birikim mezc edilmiştir. Bedî‘ sanatlarının bu anlamda öğretim programlarına ışık tutacağı gerçeğinde hareket edilmiştir. Bedî‘ sanatlarının günümüz Arapçasıyla ilişkilendirilerek, güncel ve mubassat bir belâgat öğretiminin, Arapça öğretimine katkı sağlayabileceği sonucuna varılmıştır. Bu neticeler doğrultusunda, Arap dili öğretiminde mubassat bir belâgat öğretimiyle bedî‘ sanatlarının zenginliklerinin meta-analizi yöntemiyle dil öğretiminde kullanılması literatüre katkı sağlayacaktır. Kur’ân’da yer alan eşsiz belâgat örnekleri kullanılarak ve klasik dönem müelliflerinin eserleri temel alınarak, öğreticiler tarafından dil öğretiminde belâgat unsurlarının kullanılması sağlanabilir ve yeni araç-gereçler ve metotlar geliştirilebilir.

(Tanıtım Bülteninden)