Ahmet Özdemir Türkülerinin Analizi Soner Algı

Bu kitap, Konya halk müziği kültürüne önemli hizmetler vermiş, birçok türkünün kaynak kişisi ve Konya'nın simge isimlerinden birisi haline gelmiş olan Ahmet Özdemir'in, çeşitli kaynaklarda ve TRT Türk halk müziği nota arşivinde bulunan türkülerinin analizini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Kitapta analizlere geçmeden önce Konya'nın coğrafi yapısı, tarihi, halk kültürü, halk müziği kültürü, geçmişten günümüze Konya'lı sanatçılar ve Ahmet Özdemir hakkında bilgiler verilmiştir. Ahmet Özdemir türküleri ile ilgili yapılan alan yazın araştırmasında TRT Türk halk müziği nota arşivinde 5, başka kaynaklarda 15 olmak üzere toplam 20 türkü notasına ulaşılmış ve analiz edilmiştir. Analizler; makamsal analiz, form analizi ve edebi analiz olmak üzere üç kısımdan oluşmaktadır.

Makamsal analizler Arel-Ezgi-Uzdilek sistemi referans alınarak yapılmıştır. Öncelikle türkünün ses sahası ile beraber ilgili makamın dizisi belirtilmiştir. Ardından ilgili makamın özellikleri ile türkünün makamsal özellikleri bir tabloda karşılaştırılarak incelenmiştir. Makamsal analizin son bölümünde türkünün seyri incelenmiştir. Makamsal analizler Önal (2018)'a ait 'Hacı Taşan Türkülerinde Makam' isimli kitapta kullanılan formata göre hazırlanmıştır. Form analizinde türkülerde oluşan motifler ve bu motiflere göre ölçü sayılarıyla beraber türkülerin ölçü yapıları da analiz edilmiştir.

Edebi analizde türkü metinlerinin ölçüleri saptanmaya çalışılmış, redif, kafiye ve ses uyumları incelenerek kafiye şemaları oluşturulmuştur. Bununla beraber türkü metinlerinde geçen isim, dönem, şehir, bitki vb. ifadelere dikkat çekilmiş ve türkünün konusu saptanmaya çalışılmıştır. Diğer Konya türkülerinde olduğu gibi Ahmet Özdemir türkülerinin büyük bir çoğunluğu da bağlamada Konya tezene tavrı ile icra edilmektedir. Bu vesileyle faydalı olabilmesi bakımından kitabın ekler bölümünde türkülerin bağlamada Konya tezene tavrı ile icrasına yönelik hazırlanmış notalarına da yer verilmiştir.

(Tanıtım Bülteninden)