Suç ve Ceza - Hasan Ali Yücel Klasikleri

Eser, Rus ve dünya edebiyatının başyapıtlarından biridir; insanı içine çekme niteliğine sahip olmasının yanı sıra bir o kadar da gizemlidir. Romanın başlarında kahramanımız Raskolnikov, hem kendisi hem de okuyucu açısından çok da net olmayan bir takım nedenlerden ötürü bir çifte cinayet işler. Kitabın geri kalanında St. Petersburg sokaklarında gezip dolaşır ya da o sokakları sendeleyerek arşınlar. Suçunun (ki kendisi buna pek suç gözüyle bakmaz) ortaya çıkıp çıkmayacağı kuşkusu içindedir.

Suç ve Ceza’nın bir suç incelemesi olduğu sık sık dile getirilmiştir ama bu tam anlamıyla doğru değildir: Raskolnikov suçluluk değil dehşet, insanlığın geri kalanına karşı olağanüstü derinlikte bir yabancılaşma hisseder; kendini toplum dışı biri olarak görmektedir. Öldürebilme yetisi, bu yabancılaşmanın nedeni ya da sonucu değil bizzat ifadesidir.

Okur olarak bizler, bir adamın hezeyanlarının ortasına atılırız; bu hezeyanlar, bizim gibi insan olanlara yeterince yakından baktığımızda hepimizi ele geçirecebilecek akıl erdirememe hâlinin simgesidir. Roman, ya-rım kalan konuşmalarla doludur; Raskolnikov’un kendisine söylenen herhangi bir şeyi tam olarak anladığından hiçbir zaman emin olamayız ve tabii diğer karakterler de onun sırrını bilmediklerinden, kendilerine söylediği şeyleri nadiren anlarlar. 1866’da kaleme alınmış olsa da Suç ve Ceza, Camus ve Beckett gibi isimlerin temsil ettiği 20. yüzyıl yabancılaşma edebiyatının en büyük öncüsüdür.