İyinin ve Kötünün Ötesinde - Gelecekteki Bir Felseye Giriş

19. yüzyıl felsefesinin en önemli düşünürlerinden olan Alman filozof Nietzsche ile doğru bildiğiniz her şeyi sorgulamaya hazır mısınız? İyi nedir ve evrensel iyi diye bir şey var mıdır? Kötü veya iyi, bize öğretilenin ötesinde bir şey midir? Erdemler nelerdir ve toplum ile dinin erdem olarak sunduğu değerler gerçekten de iyi midir? Hristiyanlığın insanlara uymaları için öne sürdüğü değerler geçerli midir? Bunlara benzer pek çok soruyu kendi cephesinden cevaplayan Nietzsche, İyinin ve Kötünün Ötesinde adlı kitabında Böyle Buyurdu Zerdüşt kitabının da üzerine çıkan sert eleştiriler yapıyor. Gelin, bu ünlü eseri daha yakından tanıyalım.

"İyinin ve Kötünün Ötesinde" adlı kitabı neden okumalısınız?

Ahlak felsefesi ve onun temel kavramları üzerinde düşünmekten, doğru varsayılan her şeyi eleştiri süzgecinden geçirmekten hoşlanıyorsanız İyinin ve Kötünün Ötesinde kitabını mutlaka okumalısınız. Nietzsche'nin felsefesine özgü olan kavramlar, bu kitapta da okuyucu karşısına çıkıyor. "Übermensch" yani üstün insan kavramı, "kendinde şey", "değerler tablosunun tersine çevrilmesi" gibi filozofa ait pek çok kavram ve fikir; kitapta yer alıyor. Sokrates ve Sofistler döneminde olduğu gibi sonrasında da sıkça tartışılan ortak iyi kavramını eleştiren düşünür, kitabında ahlak yasasına karşı çıkıyor. Yazar, kendi toplumunda inanılan bir din olan Hristiyanlığın dayattığı ahlaksal değerleri de reddediyor. İlk ve son Hristiyan'ın çarmıhta öldüğünü iddia eden Nietzsche'nin ahlak felsefesi, okurlar tarafından ilgiyle karşılanıyor. Tanrı, din, erdem, felsefe, bilim gibi pek çok kavramın ele alındığı kitapta merhamet ve yardımseverlik gibi değerlerin aslında güçsüzler ve alt sınıflar tarafından türetilmiş kavramlar olduğu iddia ediliyor. Filozofa göre güçsüzler bu değerlere ihtiyaçları olduğu için onları "evrensel iyi" olarak kabul ediyorlar. Oysa Nietzsche'ye göre "üstün insan" bu değerleri tersine çevirebilir çünkü o, iyinin ve kötünün ötesindedir.

Bunları biliyor muydunuz?

Nietzsche'nin söz konusu kitapta anlattığı düşüncelerine de yer verilen bir roman yazıldığını biliyor muydunuz? Psikiyatrist yazar Irvin Yalom'un yazdığı "Nietzsche Ağladığında" adlı roman, 2007'de sinemaya uyarlanır ve izleyicilerle buluşur. Marjinal fikirleri olan Nietzsche, Hristiyan ahlakının köle ahlakı olduğunu ifade eder. "Tanrı öldü." sözü ise Nietzsche'nin en ünlü görüşlerinden biri. 1886'da Almanya'da ilk baskısı yapılan ve orijinal adı "Jenseits von Gut und Böse" olan kitap, Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi kapsamına alınır. İyinin ve Kötünün Ötesinde adıyla Mustafa Tüzel tarafından çevrilen kitap, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları tarafından 2016 yılında okurlara sunulur.

Bu kitabı sevenler için diğer önerilerimiz

Yazarın Putların Alacakaranlığı ve Şen Bilim adlı eserlerini okuyabilir, filozofun düşüncelerini daha yakından tanıyabilirsiniz.