Dava

“Birileri Josef K.’ye asılsız bir suçlamada bulunmuş olmalıydı, çünkü yanlış hiçbir şey yapmadığı halde bir sabah tutuklandı.” Dava’nın bütün anlatısı, “Gregor Samsa bir sabah bunaltıcı düşlerden uyandığında kendini yatağında dev bir böceğe dönüşmüş olarak buldu” satırıyla başlayan Kafka’nın uzun hikâyesi Die Verwandlung’da (Dönüşüm) olduğu gibi, kendini kitabın ilk cümlesinde bütünüyle ilan eden bir durumdan türer. Ana kahraman Josef K., neyle itham edildiğini asla öğrenemez ve ağına düştüğü adalet sistemini yöneten ilkeleri asla anlayamaz. Bunun yerine anlatı, suçlu olmanın ne anlama geldiğini ya da aslında neyle suçlandığını açıklayabilecek herhangi bir öğretinin mutlak yokluğunda, Josef K.’nin anlama ve masumiyetini öne sürme yolundaki yıpratıcı kararlılığını gözler önüne serer. Josef K.’nin suçsuzluğunu kanıtlama mücadelesini anlatırken roman bizlere sadece yürekten bir masumiyet inancıyla silahlanmış olarak, tümüyle akıl almaz bir düzene çıplak ve savunmasız doğmanın ne demek olduğunu son derece çarpıcı biçimde sunar.

Bu romandaki samimiyet, kendine özgü bir etkiye sahiptir.

K.’nin yetkililerle didişmesine verilen ilk tepki bir aşinalık ve farkındalık hissi olsa da, kısa sürede tuhaf bir tersine dönüş gerçekleşir. Bizim dünyamız Kafka’nınkini sadece andırıyormuş, bizim mücadelelerimiz K.’nin içinde bulunduğu sonu belirsiz müşkül durumla açığa vurulan o temel mücadelenin belli belirsiz bir suretiymiş gibi gelmeye başlar. Bu nedenle bütün sonuçsuzluğuna, olanaksızlığına ve güçlüğüne rağmen Dava, bizi günlük meselelerin en aşırı uca taşındığı bir dünyada yaşamanın ne demek olduğunu kavradığımız o boşluğun tam kalbine götüren müthiş keyifli bir kitap.