2. Abdülhamid ve Rusya Halil Yetimoğlu

XV. yüzyılda başlayan Osmanlı-Rus ilişkileri Sultan II. Abdülhamid dönemine kadar birçok savaşla devam etmiştir. Rusya, özellikle 1700'lerden sonra Osmanlı Devleti'nden birçok imtiyaz elde etmiş ve toprak kazanmaya başlamıştır. Sıcak denizlere inmeye çalışan Rusya, Çar I. Petro ve II. Katerina dönemlerinde bu maksada binaen büyük teşebbüslerde bulunmuşlardır. 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşı iki ülke arasındaki son ve en yıpratıcı savaş olmuştur. Bu savaştan sonra ilişkileri düzelen iki devletin diplomatik faaliyetleri yoğunlaşmaya başlamıştır. Rus imparatorlarıyla iyi ilişkiler içerisinde bulunan Sultan II. Abdülhamid Ruslarla olan siyasi problemleri diplomatik yollarla çözmeye gayret göstermiştir. Aynı zamanda Rus imparatorları da sorunları barışçıl yollarla çözmeye çalışmışlardır. Bu diplomaside mektuplar önemli bir yere sahiptir. Mektupların temelinde barışı koruma yatmış olsa da hem siyasi hem de kültürel anlamda iki ülke adına önemli katkılar sağlanmıştır.

Eserde Sultan II. Abdülhamid ile Rus imparatorları arasında muhtelif meselelerdeki mektuplaşmalar ele alınmaktadır. Bu mektupların tarih aralığı Sultan II. Abdülhamid'in saltanatının ilk yılı olan 1876 ile tahttan indirildiği 1909 yıllarını kapsamaktadır. Bu 33 yıllık süre zarfında Rusya'da üç ayrı imparator Rusya'yı yönetmiştir. Bunlar II. Aleksandr (1855-1881), III. Aleksandr (1881-1894) ve II. Nikola (1894-1917)'dır.