Rasim Özdenören

Rasim Özdenören Kimdir?

Rasim Özdenören: Adı 'Gül Yetiştiren Adam'a çıktı. Fikir ve sanat dünyamızın önde gelen kalemleri arasında yer alıyor. Hastalar ve Işıklar (1967), Çözülme (1973), Çok Sesli Bir Ölüm (1974), Çarpılmışlar (1977) ve Denize Açılan Kapı (1983) öykü kitapları ile Gül Yetiştiren Adam (1979) romanının yazarı. Baskıdaki yeni üç kitabını saymazsanız şimdilik 15 deneme kitabı ile 3 adet çeviri kitabı var. Necip Fazıl Kısakürek üzerine bir biyografisi Mavera dergisi özel sayısında (1983) çıktı. Cahit Zarifoğlu üzerine bir inceleme hazırlıyor.

Biyografisi belli başlı kaynak eserlerde yer aldı. Öyküleri birçok antolojide yayımlandı. Edebiyat dergisi ile Mavera dergisi kurucuları arasında yer aldı.

Hayatı, sanatı ve eserleri lisans ve yüksek lisans tezlerine konu oldu. Sezai Karakoç ile Nuri Pakdil kitaplarında eserlerine geniş yer verdi. Necip Tosun, Türk Öykücülüğünde Rasim Özdenören kitabını yazdı. Yedi İklim dergisi Rasim Özdenören özel sayısı çıkardı. (1999)

Çok Sesli Bir Ölüm ve Çözülme öyküleri televizyon filmi yapıldı. Bunlardan Çok Sesli Bir Ölüm, Prag'da yapılan Uluslararası Televizyon Filmleri Yarışmasında Jüri Özel Ödülünü aldı (1978).

Öykü ve denemeleri Varlık, Soyut, Türk Dili, Hisar, Diriliş, Mavera, Kitap Dergisi, İkindi Yazıları, Nokta, Dost, Yeni Zemin, Türk Sanatı, Arayış, Hamle, İslam, Mesaj, Sanat Olayı, İlim ve Sanat, Güldeste, Yörünge, İzlenim... dergilerinde yer aldı.

Onu öyküleriyle tanıdık. Denize Açılan Kapı'dan sonra öyküyü bıraktığını sandık. Kendisine, 'öykü yazmayı bıraktınız mı?' diye sorduğumuzda, 'Bunu da nereden çıkardınız?' diye cevapladı sorumuzu. 'Acemi Yolcu ve İpin Ucu kitaplarımı okumadınız mı? Oradaki yazılar sadece deneme değil ki... Öykü-deneme türü yazılar.'

Rasim Özdenören'in 'Çözülme', 'Çok Sesli Bir Ölüm', 'Arasat', 'Kan', 'İt', 'Çatışma'... gibi çarpıcı öykülerini bekleyen okurlara müjde: Önümüzdeki aylarda yine İz Yayıncılıktan üç eseri yayıma girecek. Kuyu adlı bir öykü kitabı. Uzunca bir öykü. Yüzler adlı bir çarpıcı deneme kitabı ve edebiyat ve sanat üzerine denemelerini topladığı kitabı. Adı: Köpekçe Düşünceler. 'Elimde hazır 15-16 öykü var, bu yılın sonuna doğru okuyucuyla bulacak inşaallah' diye müjdeyi veriyor.

Rasim Özdenören'in ilk öyküsü 'Akarsu' Varlık dergisinin Ocak 1957 sayısında yer almıştı. George Orwell'ın ünlü The Animal Farm (Hayvan Çiftliği) onun ilk göz ağrısı çevirilerinden. Kitapları İz Yayıncılık tarafından Bütün Eserleri başlığı altında yayınlanıyor.

Rasim Özdenören, öykülerinde bizim insanımızı ve onun iç dünyasını dile getirmektedir. İki asırdır aslından uzaklaştırılan insanımızın, bunalmış, tedirgin ve kültürel erozyona uğratılmış insanımızın toplumsal değişme ve çözülmesini bunların sebep ve sonuçlarını ele almaktadır.

Onun öykülerindeki bu çileli insanlar bütün olumsuzluklara rağmen, teveküllü kişilerdir.

Yazarın eserlerine dil ve teknik bakımından zengin, akıcı ve canlı bir üslup hakimdir. Sezai Karakoç'un deyişiyle 'Rasim Özdenören'in hikâyeleri toplumuzun derinliğindeki tarihî - metafizik acıyı yansıtan örneklerdir'.

Nuri Pakdil, 'Rasim Özdenören'in hikâyelerinin derinliği, güdümsüz, ancak filozofik muhtevaları yönünden Dostoyevski, Malraux ve Faulkner ile karşılaştırılabilir' diyor.

'Öykülerinde geçmişle içinde bulunduğumuz çağ arasındaki mesafeyi iyice aralamış olan günümüz insanına, içinde yaşayıp da farkına varmadığı çarpıklığı hissetirmeye çalıştı' diye yazmış İhsan Işık, Yazarlar Sözlüğü'nde.

Necip Tosun'a göre, Rasim Özdenören'in Türk öykücülüğüne kazandırdığı en somut unsur 'yerlilik'tir. O, öykülerinde değerlerinden koparılmış ve modern kentlerin varoşlarında bireyin/ailenin acılarını ve yalnızlıklarını gündeme getirerek yanlış yönlendirilmiş ülke insanının yaşadığı kültür şokunu kuşatıcı ve derinlemesine bir yaklaşımla öyküleştirmiştir. (Türk Öykücülüğünde Rasim Özdenören, 1996) Çağdaş öykücülüğümüzün önde gelen isimlerinden biri olan Rasim Özdenören, birçok öykücüyü derinden etkilemiştir.

Gül Yetiştiren Adam romanında (1979) ise bir taşra kentinden metropole uzanan ve bu iki kesitte yaşayan insanımızın kendisiyle ve çevresiyle olan çatışmalarından doğan dram anlatılıyor. Batı kültürünün baskısı ile çaresiz bırakılmış insanımızın bocalayışları, protestoları ve gizli kabullenişleri...

Virgül 23 , Ekim 1999 , s. 20