Uluslararası Silahlı Çatışmalar Hukukunda Kültürel Varlıkların Korunması Firdevs Şeyda Türkay Kahraman

Uluslararası silahlı çatışmalarda savaşan devletlerin birbirlerini demoralize etmek, savaşılan bölgede bulunan ulusun var olan izlerini ortadan kaldırmak amacıyla kültürel varlıklara devletlerin verdiği zararlara rastlanmıştır. Son dönemde gerçekleşen uluslararası olmayan silahlı çatışmalarda belirli grupların hatta bireylerin kültürel varlıklara verdikleri zararlar giderek ele alınması gereken konulardan biri haline gelmiştir.

Silahlı çatışmalarda kültürel varlıkların korunması her ne kadar önemli ise de insan hayatının korunması ile yapılan karşılaştırmalarda kültürel varlıkların korunması hala ikincil önemdedir. Bu duruma, kültürel varlıkların korunmasına ilişkin düzenlemelerde askeri gereklilik şeklinde bir istisnaya yer verilmesi sebebiyet vermektedir.

Bu çalışma ile silahlı çatışmalarda kültürel varlıkların nasıl korunduğu anlatılmaya çalışılmıştır.

Içindekiler

Giriş

Birinci bölüm

 

Kültürel varliklarin korunmasi düşüncesinin ortaya çikişi ve uluslararasi hukukta kültürel varliklarin hukuki rejimi

I. Kültürel varliklarla ilgili temel kavramlar

A. Kavramlar

B. Kültürel varlik kavramini açiklayan görüşler

Ii. Tarihsel gelişim

A. 19. Yüzyilda ve öncesinde uluslararasi hukukta kültürel varliklarin korunmasina dair yaklaşimlar ve düzenlemeler

B. 19. Yüzyil sonrasi uluslararasi hukukta kültürel varliklarin korunmasina dair düzenlemeler

 

 

 

Ikinci bölüm

 

Uluslararasi hukukta kültürel varliklarin korunmasi

I. Kültürel varliklarin korunmasinin önemi

A. Unesco'nun kültürel varliklarin korunmasi açisindan önemi ve unesco sözleşmeleri bağlaminda kültürel varliklarin belirlenmesi

B. Kültürel varliklarin korunmasi ile ilgili diğer önemli gelişmeler

C. Türkiye'de kültürel varliklarin korunmasina ilişkin düzenlemeler

Ii. 1954 tarihli silahli bir çatişma halinde kültürel varliklarin korunmasi sözleşmes

A. Sözleşme'nin hazirlik çalişmalari

B. Sözleşme'de yer alan hükümlerin incelenmesi

C. Sözleşme'nin etkileri

D. 1954 tarihli silahlı çatışmalarda kültürel varlıkların korunmasına dair sözleşme'ye ait birinci protokol

E. 1999 tarihli silahlı çatışmalarda kültürel varlıkların korunmasına dair sözleşme'ye ait ikinci protokol

F. 1954 tarihli lahey söyleşmesi, 1954 tarihli birinci protokol ve 1999 tarihli ikinci protokol'ün değerlendirilmesi

 

Üçüncü bölüm

 

Silahli çatişmalarda kültürel varliklarin korunmasi hukuki rejiminde bir istisna olarak askeri gereklilik

I. Askeri gereklilik kavrami

Ii. Kültürel varliklarin korunmasi bağlaminda uluslararasi sözleşmelerde askeri gerekliliğe ilişkin düzenlemeler

A. 1863 tarihli cephedeki birleşik devletler hükümet ordulari için talimatlar (lieber kodu)

B. 1899 - 1907 tarihli lahey düzenlemeleri

C. 1935 tarihli sanatsal ve bilimsel kurumlarin ve tarihi anitlarin korunmasina dair sözleşme (roerich pakti)

D. 1949 tarihli cenevre sözleşmeleri

E. 1954 tarihli silahli çatişmalarda kültürel varliklarin korunmasi sözleşmesi

F. 1949 tarihli cenevre sözleşmeleri'ne ek 1977 tarihli i no.lu ek protokol

G. Silahli çatişmalarda kültürel varliklarin korunmasina ilişkin 1954 tarihli lahey sözleşmesi'nin 1999 tarihli ikinci protokolü

 

 

 

Dördüncü bölüm

 

Kültürel varliklarin uluslararasi ceza hukukunda korunmasi

I. Uluslararasi antlaşmalarda kültürel varliklara zarar veren kişilerin cezai sorumluluğu

Ii. Uluslararasi yargi organlari içtihatlarinda kültürel varliklara zarar veren kişilerin cezai sorumluluğu

A. Nürnberg uluslararasi askeri ceza mahkemesi

B. Eski yugoslavya uluslararasi ceza mahkemesi

C. Uluslararasi ceza mahkemesi

D. Kültürel varliklara verdikleri zararlarda kişilerin cezai sorumluluğu'nu incelenen mahkeme statüleri ve 1954 tarihli lahey sözleşmesi ve ikinci protokolü bağlaminda

Değerlendirilmesi

Sonuç

Kaynakça

 

(Tanıtım Bülteninden)