Sivas İlbeyli Avazları Mustafa Dağdeviren

Sivas İli İlbeyli bölgesindeki 42 köyde ve Sivas merkezde yaşayan İlbeyli Türkmenleri müziğinin yapısal ve kültürel olarak analiz edilmesi adına gerçekleştirilen bu çalışma, müziğin kültürel perspektifte incelenmesinde, değişen paradigmalarla karşılaştırılmasında ve sonuç üretilmesinde çeşitlilikleri ve benzeşikleri kültürel olarak ele alan ve müziğin kültürel olarak bakış biçimiyle analiz edilmesinde müracaat edilen bir disiplin olan etnomüzikoloji disiplini içerisinde yapılmıştır. Yapılan çalışma ile Sivas İlbeyli yöresi müziğinin araştırılması sırasında, bu müzik kültürüne sahip topluluklar araştırılarak, kültürel kodları çerçevesinde müzikal kimliklerinin açığa çıkarılması, kavramsallaştırılması ve bu müzikler üzerine söylem kurulması amaçlanmıştır.

Nitel araştırma yöntemleri çerçevesinde gerçekleştirilen bu araştırmada etnomüzikoloji disiplininin faydalandığı “etnografik araştırma” deseni içerisindeki veri toplama araçları olan gözlem, görüşme, kayıt alma, analiz etme teknikleri kullanılmıştır. Ayrıca literatür tarama ve tarihsel araştırma teknikleri de kullanılarak İlbeyli yöresi müzik kültürü derinlemesine araştırılmış ve ilgili literatür taranmıştır.

Alan araştırması Sivas merkez İlbeyli köylerinde yapılmış olup yörenin önemli kaynak kişileriyle, yöre müziğini temsil eden ve önde gelen yerel-ulusal müzik icracılarıyla yüz yüze yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Bu kişiler yöredeki müzik kültürünün geçmişteki ve şu andaki yaşayan geleneklerini taşıdıkları ve geleceğe aktarıcıları oldukları için kaynak olarak görülmektedir. Kaynak kişilerden kültürel yaklaşımların yanında çeşitli form, makam ve usullerde türküler derlenmiştir.

Sivas İlbeyli yöresine ait kolektif hafızasının müziksel bir sembolü olan ürünlerin kültürel ve yapısal olarak araştırılması ve tahlil edilmesi, bilimsel açıdan literatür oluşturması toplumsal ve kültürel görünümünün ortaya konulması hedefiyle yazılan bu kitap iki bölümden oluşmaktadır.

Çalışmanın sonunda bir sözlük oluşturularak, yöresel olarak kullanılan sözcüklerin tanımları yapılmıştır. Son olarak da alan çalışması sırasında yörede derlenen İlbeyli avazlarının notaları verilmiştir.

(Tanıtım Bülteninden)