Sibeveyhi'nin İstişhad Metoduna Yönelik Ebu Said Es-Sirafi'nin Eleştirileri Muhammed Şehit Hakçıoğlu

Arap gramerine dair elimize ulaşan ilk eser Sîbeveyhi’nin el-Kitâb’ıdır. el-Kitâb’ın muhtevası,sonradan pek çok dala ayrılan dil ilimlerinin teşekkül safhasındaki bütüncül durumunu yansıtmaktadır. el-Kitâb’ta söz konusu ilim dallarının alanına giren meselelerin çoğu ele alınmaktadır. Ancak eserin muhtevası bunlarla sınırlı değildir. Şiir ve kâfifiyelere dair meselelere, bazı belâgat konularına da yer verilmiştir. Nahivciler, Sîbeveyhi’nin el-Kitab’ı yayıldığından beri üzerinde yoğunlaşmışlardır. Çoğu da bu kitabı şerh ve açıklamakla meşgul olmuşlar ve tüm gayretlerini el-Kitab’taki çokça bulunan kapalı ifadeleri açıklamaya sarf etmiş, mukaddime, illetler ve kıyaslarını beyan etmeyi arzulamışlardır. Tüm şerhler içerisinde en kapsamlısı Ebû Saîd es-Sîrâfî’nin şerhidir. Sîrâfî’nin şöhretini sağlayan en önemli ve en hacimli eseridir. Eserde şiirle ve şiir istişhâdleriyle ilgili geniş bilgiler verilmiş, özellikle şiir zaruretleri üzerinde çok durulmuştur. Sîrâfî, şerh yaparken Sîbeveyhi’nin ibarelerini açıklarken anlamı olduğunca genişletmiş, kapalı olanları açıklamıştır.

(Tanıtım Bülteninden)