Osmanlı Devleti'nde Maden Hukuku ve İmtiyazlar 1861-1906 Serap Taştekin

Dünya kapitalist ekonomisiyle etkileşim içerisinde hızla değişen idari,mali vb yapı sal gönüşüm ve yapılanmada Osmanlı İmparatorluğu dış borçların etkisiyle yabancı sermayenin etkili olduğu madencilik sektöründe düzenlemeler yapmak zorunda kaldı Maden nizamnamelerinin hazırlandığı dönemde Osmanlı İmparatorluğu'nun dünya kapitalist ekonomisiyle bütünleşmesinin anlamı, dünya pazarı için hammadde kaynağı olması ile sınırlıydı.Bu süreçte,madencilik sektöründe İngiliz sermayesi hammaddde teminini ve ihracını zorlaştıran engelleri hızla ortadan kaldırdılar.Bu bağlamda,Maden Nizamnameleri İngiliz emperyalizminin sermaye İhracı'nı kolaylaştırmasına yönelik düzenlemeler haline geldi.Taştekin'in kitabının 1861,1869,1887 ve 1906 maden nizamnamelerinin düzenlemesinin imtiyazlar açısından ele alması bu bakımdan önemlidir.Nitekim yabancılara tek başına maden işletme hakkının verilmediği 1861 Maden Nizamnamesi'nin ardından 1869 Maden Nizamnamesi'nde bu snırlama kaldırılması da bu kapsamda daha anlamlı bir hal almaktadır.Taştekin'in kitabı maden hukukunuun niteliği ve hukuki rejiminin tartışıldığı ilk bölümden sonra ikinci bölümde Osmanlı Maden Hukuku'nun imtiyazlar açısından değişimini irdelemektedir.

Kitapta,maden nizamnamelerinin,empreyalizmin sermaye ihracına yönelik araç olarak kullanıması örnek vakalarla anlamlandırılmaktadır.Bahsi geçen maden nizamnamelerin ekler bölümünde bir araya getirilerek çeviriyazısının eklenmesi ile kitap alana belgesel bir katkı da sağlamaktadır.

(Tanıtım Bülteninden)