Kelkit Havzasının Eskiçağ Tarihi ve Arkeolojisi Salih Kaymakçı

Anadolu tarihin en eski dönemlerinden itibaren iskâna sahip olmuş önemli kültür bölgelerinden biri olmasına rağmen genel anlamda tarih ve arkeolojik araştırmalar çok geç başlamıştır. Bu coğrafyadaki uygarlıklar, önemli bir geçmişe sahiptir. Anadolu’nun bu önemi doğrultusunda çalışma sahamızı bu öneme uygun olarak ve daha önce yeteri kadar araştırılmamış olan, Anadolu’nun coğrafi açıdan Doğu Karadeniz Bölgesi içinde bulunan Kelkit Havzası’na yoğunlaştırdık.

Eskiçağda ve günümüzde yerleşim yerlerinin seçiminde belirleyici unsurlar vardır. Bunların en başında su, toprak, coğrafi konum, tarihi doğal yollar ve maden yatakları gelmektedir. Özellikle su, toplumsal yaşamın en önemli parçalarından birisidir. Bu yüzden yerleşmelerin kurulmasında su kaynakları ya da verimli ırmak havzaları öncelikli tercih sebeplerinden birisi olmuştur. Araştırma sahamızın büyük bir bölümünü içine alan Karadeniz Bölgesi Eskiçağ Tarihi ve Arkeolojisi yönünden az araştırılan bölgelerinden bir tanesidir. Bunda en önemli etken, bölgenin dağlık bir yapıya sahip olması ve topraklarının yılın dört mevsimi bitki örtüsü ile kaplı olmasıdır.

Bu çalışmada, Kelkit Havzası coğrafi açıdan üç ana bölüme ayrılmıştır. Çalışmada Tarih Öncesi ve Tarihi Çağlar olarak iki bölüm oluşturulmuştur. Havza genelinde yapılan kazı ve yüzey araştırmalardan elde edilen bulguların verdiği bilgiler de üçüncü bölümde değerlendirilmiştir.