Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Doğum - Kanıta Dayalı Uygulamalar Işığında Nuriye Büyükkayaci Duman

Kadın ve çocuk nüfusunun dünya nüfusunun yaklaşık olarak yarısından fazlasını oluşturduğu düşünüldüğünde kadın sağlığındaki iyileşmenin, toplumun sağlığının iyileştirilmesinde önemli bir belirleyici unsur olduğu söylenebilir. Ancak Küresel ve Türkiye özelindeki veriler günümüzde hala Tüm Dünyada kadın sağlığının arzu edilen düzeyde olmadığını göstermektedir.
Kadınların özellikle üreme çağında gebelik, doğum ve doğum sonrası dönemlerde erkeklere kıyasla daha fazla üreme sağlığı sorunu yaşadığı ve yaşam boyu üremeye bağlı hastalık yükünün üç kat daha fazla olduğu bilinmektedir. Günümüzde karşılanmamış aile planlaması gereksinimi, adolesan gebelikler, dismenore, HIV/AIDS, abortus, sık tekrarlayan vajinal enfeksiyonlar, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, serviks kanseri, vajina-vulva kanseri, uterus kanseri, over kanseri, meme kanseri kadınlarda sık rastlanılan üreme sağlığı sorunları olarak görülmektedir. Sağlıklı İnsanlar 2030 raporuna göre (Healty People 2030) kadın sağlığını erkeklere göre çeşitli sebeplerle daha fazla etkileyen faktörlerin eşitlikçi bakış açısıyla giderilmesi, sağlık taramalarının ulaşılabilir olması, üreme sağlığı sorunlarının belirlenerek uygun tedaviye hızlı bir şekilde erişimlerinin sağlanmasına dikkat çekilmiştir. Bu durum uzmanlaşmış sağlık hizmeti sunucusu ihtiyacına ve literatür gereksinimine de işaret etmektedir.
Ulusal literatür incelendiğinde Hemşire ve Ebelere Yönelik Kadın Hastalıkları ve Doğuma ilişkin sınırlı sayıda kaynak kitap olduğu görülmektedir. Hemşirelik lisans programlarında mesleki ders olan Kadın Hastalıkları ve Doğum Hemşireliği Ders içeriğinde temel konuların yanı sıra holistik bakış açısıyla kadın sağlığını etkileyebilen sosyokültürel unsurları inceleyen konulara da yer verilmektedir. Toplamda 48 bölümden oluşan bu dev referans kaynağın içeriği bu husus göz önüne alınarak oluşturulmuştur. Kitapta yer alan “Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği ve Kadın Sağlığına Etkileri, Kadına Yönelik Şiddet, Pandemi ve Afetlerde Kadın Sağlığı,
İklim Değişikliğinin Kadın Sağlığına Etkileri” gibi konu başlıkları buna örnek olarak verilebilir. Ayrıca ulusal literatürdeki kitapların içeriğinden farklı olarak bu kitapta lisansüstü eğitim müfredat içeriğinde işlenen bazı konu başlıklarına da kanıta dayalı uygulamalar ışığında yer verilmiştir. Kitapta yer alan “Prekonsepsiyonel Bakım ve Kanıta Dayalı Uygulamalar, Dünyada ve Türkiye’de Doğuma Hazırlık Felsefeleri, Doğum Eyleminin Birinci, İkinci ve Üçüncü Evresinde Kanıta Dayalı Uygulamalar, Kanıta Dayalı Uygulamalar Işığında Postpartum Erken Taburculuk ve Evde Bakım, Doğum Sonu Dönem ve Kanıta Dayalı Uygulamalar, Doğum Sonrası Dönemde Sağlıklı Yaşam Tarzı Değişiklikleri ve Ağırlık Değişimi, Adolesanlarda Sık Görülen Üreme Sağlığı Sorunları, Klimakterik Dönem Kadın Sağlığı Sorunları ve Kanıta Dayalı Uygulamalar, Yaşlılık Dönemi Kadın Sağlığı Sorunları ve Kanıta Dayalı Uygulamalar “gibi konu başlıkları buna örnek olarak verilebilir.

(Tanıtım Bülteninden)