İslam Yönetim Teorisine Göre İş Yönetimi Mehmet Emin Nas

İslam ve yönetim bilimi arasındaki ilişkiyi sorgulayan bu araştırma, modern yönetim kuramları ile İslami düşünce arasındaki kesişim noktalarını ele almakta ve İslami temellere dayanan özgün bir yönetim kuramının imkânını araştırmaktadır. Araştırmacının zihninde beliren temel sorular, “Yönetim biliminde İslami bir kuram mevcut mudur?” ve “İslam mirası, modern yönetim biliminin ulaştığı sonuçlardan daha kapsamlı ilkeler sunabilir mi?” şeklindedir. Bu soruların yönlendirmesiyle başlatılan inceleme süreci, onu İslam’ın yönetim anlayışını hem teorik hem de pratik boyutlarıyla değerlendirmeye sevk etmiştir.
Sürecin başlarında konuya yalnızca kısmi yaklaşımlar sunan bazı eserlere ulaşan araştırmacı, daha sonra Dr. Ahmed İbrahim Ebu Sin’in İslam’da Yönetim Bilimi adlı eserini keşfetmiştir. Dr. Ebu Sin, çalışmasında yönetim biliminin temel kavramlarını İslami ilkeler ışığında açıklamakta ve bu alana özgü bütüncül bir kuram inşa etmektedir. İslami bir sistem ve toplum düzeni çerçevesinden hareketle geliştirdiği bu yaklaşım, yönetim bilimini yalnızca seküler parametrelerle değil, aynı zamanda ahlaki, sosyal ve dini ilkelerle de harmanlamaktadır.
Bu eseri bir başlangıç noktası olarak kabul eden araştırmacı, kendi mesleki deneyimi doğrultusunda bu teorik çerçeveyi işletme yönetimi bağlamında derinleştirmeye yönelmiştir. Uzun yıllara dayanan işletme tecrübesi, onu modern işletme yönetimini İslami ilkeler temelinde yeniden değerlendirmeye ve bu ilkeler doğrultusunda özgün bir kuram geliştirme çabasına itmiştir. Bu kapsamda araştırma, İslami yönetim anlayışını iki temel eksen üzerinden ele almaktadır.
İlk eksen, İslam’ın yönetim işlevlerine bakışıdır. Modern yönetim biliminin temel fonksiyonları olan planlama, organizasyon, rehberlik, denetim ve takip, Kur’an, Sünnet ve klasik İslam düşüncesi ışığında analiz edilmektedir. İkinci eksen ise İslam’ın, çağdaş işletme yapısının temel unsurlarına yaklaşımıdır. Bu kapsamda bilgi yönetimi, teori-pratik uyumu, sermaye anlayışı, etik protokoller, zaman yönetimi, insan kaynakları uygulamaları, bireysel özgürlükler ve şura ilkesi İslami perspektifle değerlendirilmekte ve günümüz işletme pratiğiyle karşılaştırılmaktadır.
Ayrıca araştırma, şu temel sorulara da cevap aramaktadır: İslami yönetim kuramı, günümüz işletmeleri içinde uygulanabilir bir model midir? İslam, tarihsel birikimiyle çağdaş dünyaya evrensel bir işletme anlayışı sunabilir mi? Bu kuram, İslam dünyasının kalkınma sorunlarına çözüm getirebilir mi? Ayrıca, bu kuram temelinde geliştirilecek işletme modelleri, İslam dünyasının küresel rekabetteki konumunu güçlendirebilir mi?
Sonuç olarak ise, İslam’da Yönetim Kuramının bir modelini sunan araştırmacı bu çalışmasıyla İslam dünyasında bu alanda yürütülecek akademik araştırmalara ışık tutmaktadır.

(Tanıtım Bülteninden)