İslam Tarihinde Bir Dönum Noktası Hudeybiye Antlaşması Mustafa Özkan

Hicrî 6/miladî 628 yılında Müslümanlar ile Mekke müşrikleri arasında yapılan Hudeybiye Barış Antlaşması’nın İslam Tarihinde bir dönüm noktası olduğunu söylemek mümkündür. Söz konusu Antlaşmanın bir dönüm noktası olmasında, onun doğurduğu kısa ve uzun vadedeki sonuçlarıdır. Örneğin sözü edilen antlaşmanın imzalanması ile, İslam karşıtlarının başını çeken Kureyş müşrikleri daha önce muhatap bile kabul etmedikleri Müslümanları ilk defa dinî-siyasî bir kesim olarak tanımış oldular. Hakeza, söz konusu Antlaşma ile İslam’ın öngördüğü, Hz. Muhammed’in ise tesisi için yoğun çaba sarf ettiği barış ortamı oluştu. Barış ortamıyla muhtelif inanç ve kültürlere mensup insan ya da grupların tanışması ve kaynaşması sağlandı. Bu da İslam’ın yanı sıra Hz. Peygamber hakkındaki yanlış bilgi ve algının değişmesini ve bunun sonucunda on binlerce insanın Müslüman olmasını beraberinde getirdi. Ayrıca barışın yürürlükte olduğu zaman zarfında Müslümanlar can ve mal güvenliğine sahip oldular, inançlarını özgür bir şekilde yaşama ve yayma imkânını elde ettiler. Belki de daha önemlisi, Hz. Muhammed Hudeybiye Antlaşması’nın sağladığı barış ortamı sayesinde Müslümanlar açısından büyük bir tehlike arz eden -Yahudilerin yaşadıkları- Hayber’i fethetti. Sayısını henüz tespit edemediğimiz çok sayıdaki devlet başkanı, vali, kabile reisi ve din adamlarına İslam’a davet mektupları gönderdi ve bir bakıma İslam’ın ilk defa Arap Yarımadası’nın dışına yayılmasını sağladı. Antlaşma üzerinden henüz iki yıl geçmemişken de Yarımada’nın kalbi konumundaki Mekke’yi fethetti. Mekke fethinden sonra gerçekleşen Heyetler Yılı ile de İslam bütün Arap Yarımadası’na hâkim oldu. Tüm bu ve benzeri gelişmeler, Kur’an’ın apaçık zafer olarak nitelendirdiği, İslam Tarihçilerinin ise bir dönüm noktası olarak kabul ettikleri Hudeybiye Barış Antlaşmasının sonuçlarından bazılarıdır.

(Tanıtım Bülteninden)