İcra Hukukunda Borç Ödemeden Aciz Belgesi ve Bu Nitelikteki Haciz Tutanakları Melih Işık

Cüz'i icra hukukunda borçluya karşı girişilen cebri icra prosedürü, her zaman alacaklının tam olarak tatmin edilmesi ile sona ermez. Başlatılan bir icra takibinde, haczedilen malların paraya çevirme işlemine tabi tutulmasından sonra, alacaklının alacağına tamamen kavuşamaması üzerine, icra dairesi tarafından alacaklıya ve borçluya takibi sonlandıran bir belge verilmektedir ki, bu 'borç ödemeden aciz belgesi' olarak ifade edilmektedir. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu m. 143'te düzenlenen borç ödemeden aciz belgesi, haciz yolu ile takibi sadece sona erdirmemekte, başta takip hukuku sahasında olmak üzere birçok hüküm ve sonuç da meydana getirmektedir. Bununla birlikte Kanun koyucu, aciz belgesinin sahip olduğu hüküm ve sonuçların tamamını haczi kabil mal bulunmadığını tespit eden haciz tutanağına (İİK m. 105/f. 1), bazılarını da borcu karşılayacak oranda haczi kabil mal olmadığını gösteren haciz tutanağına (İİK m. 105/f. 2) bahşetmiştir. Değinilen hukuki düzenlemeler çerçevesinde çalışmamızda, borç ödemeden aciz belgesi ile belirtilen nitelikteki haciz tutanaklarının; terminolojik açıdan, tanzim edilme süreçleri ve sahip olduğu hüküm ve sonuçlar bakımından ele alınması amaçlanmıştır.

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ 

BİRİNCİ BÖLÜM

İCRA HUKUKUNDA BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ BELGESİ KAVRAMI, AMACI, HUKUKİ NİTELİĞİ VE BENZER BELGELER İLE KARŞILAŞTIRILMASI

§1. GENEL ÇERÇEVE 

§2. İCRA HUKUKUNDA BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ BELGESİNİN TANIMI 

§3. İCRA HUKUKUNDA BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ BELGESİNİN DÜZENLENME AMACI 

§4. 'ACİZ HALİ' KAVRAMI VE BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ BELGESİ İLE İLİŞKİSİ 

§5. İCRA HUKUKUNDA BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ BELGESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ 

§6. İCRA HUKUKUNDAKİ BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ BELGESİ İLE BENZER NİTELİKTEKİ BELGELER 

A. İflas Aciz Belgesi 

B. Rehin Açığı Belgesi 

C. Senedin Geri Verilmesi ve İlamın İcrası Belgesi (İİK m. 144) 

D. Aciz Fişi

İKİNCİ BÖLÜM

İCRA HUKUKUNDA BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ BELGESİNİN DÜZENLENMESİ VE HÜKÜMDEN DÜŞÜRÜLMESİ

§1. GENEL ÇERÇEVE 

§2. BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ BELGESİNİN DÜZENLENME ŞARTLARI 

A. Genel Olarak 

B. Alacaklı, Borçlunun Mallarına Kesin Haciz Koydurmuş Olmalıdır. 

C. Hacizli Mallarının Satışı ve Satış Bedelinin Paylaştırılması Aşamaları Tamamlanmış Olmalıdır. 

D. Borçlunun Paraya Çevrilip Satış Bedeli Paylaştırılan Mallarından Başka Haczedilebilecek Malı Olmamalıdır. 

E. Alacağının Tamamı Karşılanamamış Olmalıdır. 

§3. BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ BELGESİNİN DÜZENLENİŞİ 

§4. BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ BELGESİNİN İÇERİĞİ 

§5. BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ BELGESİNİN HÜKÜMDEN DÜŞÜRÜLMESİ 

A. Genel Çerçeve 

B. Şikayet Yolu İle 

C. Menfi Tespit Davası İle

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

İCRA HUKUKUNDA BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ BELGESİNE BAĞLANAN ŞEKLİ HUKUKA İLİŞKİN SONUÇLAR

§1. GENEL ÇERÇEVE 

§2. BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ BELGESİNİN DÜZENLENMESİNİN ŞEKLİ HUKUKA İLİŞKİN HÜKÜM VE SONUÇLARI 

A. Genel Olarak 

B. 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanununda Düzenlenen Hüküm ve Sonuçlar 

C. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda Düzenlenen Hüküm ve Sonuçlar 

D. 1136 Sayılı Avukatlık Kanununda Düzenlenen Hüküm ve Sonuçlar

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

İCRA HUKUKUNDA BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ BELGESİNE BAĞLANAN MADDİ HUKUKA VE KAMU HUKUKUNA İLİŞKİN SONUÇLAR

§1. BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ BELGESİNİN DÜZENLENMESİNİN MADDİ HUKUKA İLİŞKİN HÜKÜM VE SONUÇLARI 

A. Genel Olarak 

B. 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanununda Düzenlenen Hüküm ve Sonuçlar 

C. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanununda Düzenlenen Hüküm ve Sonuçlar 

D. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununda Düzenlenen Hüküm ve Sonuçlar 

E. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununda Düzenlenen Hüküm ve Sonuçlar 

F. Yüksek Mahkeme Tarafından Öngörülmüş Bazı Hüküm ve Sonuçlar 

G. Diğer Kanunlarda Yer Alan Düzenlemeler 

§2. BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ BELGESİNİN DÜZENLENMESİNİN KAMU HUKUKUNA İLİŞKİN HÜKÜM VE SONUÇLARI 

A. Genel Olarak 

B. Aciz Belgesinin Ceza Hukukuna İlişkin Hüküm ve Sonuçları 

C. Aciz Belgesinin Vergi Hukuka İlişkin Hüküm ve Sonuçları

BEŞİNCİ BÖLÜM

İCRA HUKUKUNDA BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ BELGESİ HÜKMÜNDEKİ HACİZ TUTANAKLARI

§1. GENEL ÇERÇEVE 

§2. KESİN ACİZ BELGESİ NİTELİĞİNDEKİ HACİZ TUTANAĞI (İİK M. 105/f. 1) 

A. Genel Çerçeve 

B. Haciz Tutanağının Kesin Aciz Belgesi Hükmünde Sayılabilmesinin Şartları 

C. Haciz Tutanağının Kesin Aciz Belgesi Hükmünde Olmadığı Gerekçesi İle Başvurulabilecek Hukuki Yollar 

§3. GEÇİCİ (MUVAKKAT) ACİZ BELGESİ (İİK M. 105/f. 2) 

A. Genel Çerçeve 

B. Geçici Aciz Belgesinin Düzenlenme Şartları 

C. Geçici Aciz Belgesinin Hüküm ve Sonuçları 

SONUÇ

KAYNAKÇA 

EK 1: BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ BELGESİ ÖRNEĞİ 

EK 2: GEÇİCİ REHİN AÇIĞI BELGESİ ÖRNEĞİ 

EK 3: KESİN REHİN AÇIĞI BELGESİ ÖRNEĞİ 

EK 4: İSVİÇRE'DE KULLANILAN ACİZ BELGESİ HÜKMÜNDEKİ HACİZ TUTANAĞI FORMU

(Tanıtım Bülteninden)