İbn Ruşd'un Batı Felsefesindeki Mirası Taha Sürmeli

İbn Rüşd, Endülüs’te çok yönlü bir İslâm düşünürü olarak yetişmiştir. İbn Rüşd’ün hem dini hem de nazari ilimlere vukufiyeti, onu sonraki dönemlerde eşsiz bir konuma taşımıştır. Her ne kadar İslâm dünyasında hak ettiği değeri hiçbir zaman görmemişse de, Batı medeniyeti için değişim, dönüşüm ve fikrî inkılabın en önde gelen muharriklerinden biri olmuştur. İbn Rüşd’ün Endülüs’te aniden gözden düşmesi, çok sıkı çalışmayla telif ettiği ve aynı zamanda İslâm’a bağlılığını da inşa ettiği eserlerinin yakılması gibi nedenler İslâm dünyasına olan etkisini sınırlandırmıştır. Diğer taraftan, sürgün gönderilen yerin demografik yapısı, öğrencileri arasında Yahudilerin bulunması ve “İkinci Musa” olarak nitelendirilen Musa İbn Meymûn’un güçlü tavsiyesi, İbn Rüşd’ü Yahudi toplumu içinde muazzam bir şöhrete kavuşturmuştur. Bu nedenle, İbn Rüşd daha hayatta iken Yahudi araştırmacıların dikkatini celbetmiştir. Vefatından kısa bir süre sonra neredeyse tüm eserleri İbraniceye çevrilmiştir. Tibbon ailesiyle başlayan bu çalışmalar, daha sonra hız kazanmış ve yıllarca devam etmiştir. Dahası, onun eserleri sadece tercüme edilmekle kalmamış, aynı zamanda üzerine detaylı şerhler yazılmıştır. Bu bağlamda, İbn Rüşd Aristo’nun müktesebatına ne yaptıysa, Yahudi düşünürler de İbn Rüşd’ün eserlerine aynısını yapmıştır. O, Yahudi düşüncesinde Aristo’nun yerini almıştır. İbn Rüşd, Yahudiler arasında okunan, tartışılan ve şerh edilen önem