Geopolimer Harç Üretimi - Endüstriyel Atık Perspektifi Taylan Sofuoğlu

Bazı endüstriyel atıklar, kimyasal işlemlerle geopolimer hâline getirilerek, çimento kullanmadan yüksek dayanımlara sahip, taşıyıcı yapı malzemeler üretilmektedir. Geopolimerlerin üretimi, dünyadaki çevre kirliliğinin azalmasında ve endüstriyel atıkların geri dönüşümünün sağlanarak daha ekonomik yapı malzemelerinin üretilmesinde etkili olacaktır. Bu kitapta, bir şeker fabrikası üretim atığı olan Pres Filtre Atığı (PFA) ile kömür termik santrali atığı olan Uçucu Kül'e (UK), alkali aktivatör yardımı ile geopolimerizasyon yöntemi uygulanarak geopolimer harç elde edilmesi hakkında bilgi verilmiştir. Ülkemizde, kamu sektörüne ait 15 ve özel sektöre ait 18 olmak üzere toplamda 33 adet şeker fabrikasından, üretim döneminde açığa çıkan yıllık yaklaşık 900 bin ton PFA'nın, geri dönüşümle değerlendirilmesi hedeflenmiştir. PFA ile yapay puzolanik özelliğe sahip UK ve belirlenen oranda alkali aktivatör (Na2SiO3) içeren harç numuneler hazırlanmıştır. Sonuç olarak 23.68 MPa'lık en yüksek basınç dayanımı, 24 saat hava kürü sonrası 72 saat süresince 120 oC kür sıcaklığı uygulanan 75 ml su ve %10 oranında PFA içeren geopolimer, numunelerde elde edilmiştir. Böylelikle betonarme standartlarında depreme dayanıklı yapılarda kullanılabilecek beton kalitesine ulaşılabileceği görülmüştür. Ayrıca çimento üretiminde açığa çıkan sera gazı emisyonu ve çimento üretim maliyetinde, bir miktar da olsa azalma ile birlikte endüstriyel atıkların geri dönüşümü sağlanarak depolama problemi ve bu atıkların çevreye vermiş olduğu zararlı etkilerin de belli ölçüde indirgenebileceği düşünülmektedir.