Dördüncü Umumi Müfettişlik 1936-1952 Burcu Özbay

Umûmi müfettişlik teşkilatı Osmanlı idari sisteminden Cumhuriyet’e aktarılmış kurumlardan biridir. Ancak kuruluş amaçları birbirinden farklıdır. Osmanlı döneminde kurulan umûmi müfettişliklerinin kurulması yabancı devletlerin baskısı ile ortaya çıktığı görülmektedir. Cumhuriyet döneminde kurulan umûmi müfettişlikler ise yabancı devletlerin baskısı ile değil devlet yönetiminin kendi iradesi doğrultusunda, merkezi otoriteyi güçlendirmek amacı ile kurulmuştur. Cumhuriyet döneminde kurulan umûmi müfettişliklerin temeli ise 1921 Teşkîlât-ı Esâsiyye Kanunu ile birlikte atılmıştır.

İlk üç umumi müfettişliğin kurulduğu bölgelerde başarılı olmasının ardından devlet dördüncü bir müfettişliği kurdu. Dersim ve çevresinde yaşanan asayişsizliğin çevre vilayetleri de etkiler boyuta gelmesi nedeniyle hükûmet, yeni müfettişliğin bu bölgede kurulmasına karar verdi. Neticede Dördüncü Umûmi Müfettişlik, 6 Ocak 1936 tarihinde Tunceli, Elazığ, Bingöl vilayetlerini kapsayan alanda kuruldu.

Bu kitabın amacı, Dördüncü Umûmi Müfettişliğin yalnızca Dersim’de yaşanan asayişsizliğin giderilmesi için kurulmadığını, aynı zamanda kurulduğu vilayetlerin iktisadi, idari, eğitim ve kültürel alanlarda gelişmesinde önemli katkılar sağladığını ortaya koymaktır.

(Tanıtım Bülteninden)