Doğadan Dokumaya Geleneksel Bitkisel Boyacılık Filiz N. Ölmez

Zengin renk kaynaklarına sahip olan doğanın en önemli boyama materyali bitkilerdir. Dünya üzerinde geçmişten günümüze yaşayan birçok kültür, bitkisel boyacılıkla uğraşmış ve kendi geleneksel boyama yöntemlerini ortaya koymuştur. Bitkisel boyacılık, Türklerde de köklü bir geleneğe sahiptir. Orta Asya`da halı sanatı ile birlikte başlamış, gelişmiş ve yine halı sanatı ile birlikte yaşanan göç sonucunda Anadolu`ya taşınmıştır. Anadolu`da da daha önce yaşamış uygarlıkların bilgi, gelenek ve görenekleri ile sentezlenerek güçlü bir Türk doğal boyacılık kültürü oluşmuştur. Tarihleri boyunca günlük yaşam kültürleri içerisinde dokuma ile iç içe yaşayan Türk toplumu, koyunu evcilleştirdikten sonra besin elde etmenin yanı sıra yününden de yararlanmayı bilmiş ve bulundukları bölgenin sert iklim koşullarıyla yünden oluşturdukları keçe ve dokudukları halı, kilim gibi kullanım eşyaları ile mücadele etmişlerdir. Halı ve kilimlerini çeşitli motiflerle süsleyen Türk insanı kullandığı bu motifleri de doğanın en güzel renklerini veren bitkilerden elde ettiği boyalarla boyamış olduğu iplikleri kullanarak dokumuş ve böylece doğal boya sanatının da en güzel örneklerini vermiştir. Dokumacıların büyük bir emekle, günlerce süren çalışmalarının sonucu olarak ortaya çıkan renkler, yine devamında bir emeğin ve göz nurunun sonucunda zengin sanatsal ve kültürel değere sahip halı ve kilimlere dönüşmekte ve yüzyıllar ötesinden gelerek gelenekselleşen bu renklerin uyumu, kültürümüzü yansıtan bir sembol olmaktadır. Uzun süreli bir el emeği ve göz nurunun sonucunda oluşan yüksek sanatsal değere sahip dokumalarımız, yapay boyalarla boyanmış ipliklerle üretildiğinde değerinden kaybetmektedir. Bitkisel boyalarla elde edilmiş geleneksel renkler kullanıldığında bu ürünlerin hem sanatsal değeri korunacak hem de geleneğimiz yaşatılmış olacaktır. Binlerce yıl öncemizden geleceğimize köprü kuran dokumacılığımızı ve onun ayrılmaz parçası bitkisel boyacılığımızı, geçmişte olduğu gibi gelecekte de hak ettiği yerde görmek dileğiyle...

(Tanıtım Bülteninden)