Asya'nın Üç Gücü - Türkiye ve Çin'in Kazakistan Siyaseti Figen Aydın

Bu çalışmada iki ülkenin dış politikalarının imkân ve zorlukları, benzerlik ve farklılıkları Kazakistan özelinde tahlil edilmektedir. Neoklasik realizm yaklaşımıyla değerlendirilen Türkiye ve Çin’in Kazakistan dış politikaları hem söz konusu devletlerin dış politikalarının anlamlandırılması hem de Kazakistan siyasetlerinin dinamiklerinin belirlenmesi noktasında önem arz etmektedir.

Türkiye ve Çin’in Kazakistan’la olan jeopolitik bağlarını kuvvetlendirme, enerji iş birliklerini arttırma ve ikili ticaretlerini büyütme hedeflerinin olduğu bilinmektedir. Kazakistan’ın özellikle 2010’lu yıllar itibarıyla artan bölgesel nüfuzu ve güçlü şekilde yürüttüğü küresel diplomasisi, Türkiye ve Çin’in Kazakistan’a dikkatlerini yöneltmelerinde muhakkak ki mühim bir sebeptir. Ayrıca Türk devleti ve toplumu için Kazakistan ortak değerler ve kültür kapsamında derin anlamlar içermektedir. Çin-Kazakistan ilişkilerinde ise toplumlar arası bağın yaratacağı bir kamu diplomasisi mevcut değildir. Fakat Çin vatandaşı Kazaklar ve Uygur Türklerinin -özellikle ekonomi ve güvenlik konularında- gelecek yıllarda Çin’in Kazakistan dış politikasını daha fazla şekillendiren dinamikler arasında olacağı düşünülmektedir. Bununla birlikte, Çin’in Kazakistan politikası bölgeselcilik, merkez-çevre, sinofobiyi aşma, nüfus politikaları gibi meseleleri de barındırır.

Her iki ülkenin de siyasi ve ekonomik ilişkilerini derinleştirdiği Kazakistan’a yönelik dış politikalarının karşılaştırmalı analizinin yapıldığı bu çalışmada; Türkiye’nin mevcut dış politikasında tarihsel bağlamda bir dönüşüm yaşanıp yaşanmadığı ve küresel sistemin en önemli ülkelerinden olan, güçler dengesini değiştirme iddiası bulunan Çin’in dış politikasının sürekliliğinin olup olmadığı değerlendirilmiş, Ankara ve Pekin’in Nur-Sultan politikalarındaki benzerlik ve farklılıklar ortaya koyulmuştur.

(Tanıtım Bülteninden)