Sosyal Buhrandan Çıkışta Eğitim - Ziya Gökalp İle Satı Bey'in Eğitim Anlayışlarının Karşılaştırılmas Mehmet Göle

II. Meşrutiyet dönemi Osmanlı Devleti’nin durdurulamayan geri gidişine çözümlerin arandığı bir kriz ve buhran dönemi olarak ifade edilebilir. Dönemin pek çok mütefekkiri bu buhrandan çıkışın en kestirme yolunun eğitimden geçtiğini düşünmüşlerdir. Ziya Gökalp ve Satı Bey de Osmanlı toplumunun içinde bulunduğu buhran durumundan eğitim marifetiyle çıkacağına inanan önemli mütefekkirler arasında yer almaktadır.
İttihat ve Terakki Cemiyeti (İTC) ve Türkçülüğün ideoloğu olan Ziya Gökalp ile Osmanlının ilk pedagoji kitabının yazarı ve Dârülmuallimîn’in müdürü Satı Bey, ortaya koydukları fikirler, eğitime dair görüşleri, icracı yönleri ve “eğitimci-mütefekkir” nitelikleriyle dikkat çekmektedir. Bu yüzden bu iki isim dönemin eğitime dair problemlerinin anlaşılması ve bugüne ışık tutması açısından araştırmanın özneleri olarak seçilmiş; çalışmanın amacı ise “Osmanlı Mütefekkirleri Olarak Ziya Gökalp ile Satı Bey’in Eğitim Anlayışlarının Karşılaştırılması” olarak belirlenmiştir. Bu amaç doğrultusunda iki eğitimci-mütefekkirin “Eğitim görüşleri nedir? Bu görüşlerin fikrî arka planı nedir? İnsan ve toplum idealleri nasıldır?” sorularının cevabı aranmıştır.
Çalışma nitel bir araştırma olarak planlanmış, durum araştırması deseni uygulanarak dokümanlardan veri toplanmıştır. Yine iki mütefekkirin eğitim görüşleri, Osmanlı döneminde y