Şark Seferleri Ebubekir Bin Abdullah

3. Murad Döneminde Osmanlı Devleti’nin en önemli meselelerinden birisini 1578-1590 yılları arasındaki Osmanlı Safevi mücadelesi oluşturmaktadır. Osmanlılar bu savaşlar sayesinde sınırlarını Hazar Denizi’ne kadar genişletmiş ve Tebriz, Şehrizor, Ardelan, Kirmanşah, Luristan, Gürcistan, Dağıstan ve Şirvan bu süreçte Osmanlı hâkimiyeti altına girmiştir. Bu dönemde yaşanan Osmanlı-Safevi Savaşları’nı anlatan birçok gazavatname bulunmaktadır. Ebubekir bin Abdullah’a ait olan Şark Seferleri isimli eser bunlardan sadece biridir.

Ebubekir b. Abdullahʼın ne zaman doğduğu ve nereli olduğu bilinmemektedir. Osmanlı Ordusu 1578 yılında Safevilere karşı düzenlediği seferde görev almış olup bir süre sol ulufeci olarak görev yaptığı ve eserini yazdığı sırada ise çaşnigirlik görevinde bulunduğu anlaşılmaktadır. Müellif Tebriz’de bulunan Safevi Şahı Muhammed Hudabende’ye gönderilerek Osmanlı Ordusunun durumu hakkında kendisinden bilgi alınmıştır. Bundan sonra Kazvin’e gönderilmiştir. Daha sonra üç arkadaşıyla Türkmen kılığında önce Kars’a gelen müellif 1580 yılında Serdar Paşa’nın ordusunda İstanbul’a dönmüştür.

Ebubekir bin Abdullah tarafından kaleme alınan eser Osmanlı Ordusunun Sultan III. Murad’ın emriyle Vezir-i Azam Mustafa Paşa’nın Serdarlığında Şark Seferine çıktığı 1578 yılı baharından (986 yılının muharrem ayı) başlayarak 1580 yılı son baharına (988 yılının şevval ayı) kadar gerçekleşen olayları ihtiva etmektedir. Müellif bu eserinde ordunun İstanbul’dan hareket ederek Erzurum’a varışını ve Acem Şahı Hudabende’nin emriyle Tokmak Han tarafından Serdar Mustafa Paşa’ya elçi gönderilmesi ile başlayan olaylar silsilesini oldukça akıcı bir uslupla anlatmıştır. Ayrıca ismi geçen şehirler ve bu şehirlerin özellikleri de eserde anlatılan konular arasında bulunmaktadır.

(Tanıtım Bülteninden)