Etika Benedictus De Spinoza

İnsanlar hayatı sorgulama süreçlerinde sıklıkla "Neden?" sorusunu sorarlar. Varlığın ve getirdiklerinin nedenini merak ederler ancak "Nasıl yaşamalıyım?" sorusunu sormadan çoğunluğun yaptığı gibi hayatın akışına kapılarak gelişi güzel yaşayıp giderler. Etika adlı eseri ile Benedictus De Spinoza'nın; bu akışa dur diyen, düşünen, irdeleyen bir filozof olduğu görülüyor. Spinoza bu eseri, derin düşüncelerle dolu ve edebî bir deha ile birleştirerek kaleme alır. Dünyayı tamamen determinist bir anlayışla açıklamaya çalışan, her şeyin tümden gelim yöntemi ile açıklanabileceğini savunan filozofun derin ve bir o kadar da etkileyici eseri Etika'yı gelin, kısaca incelemeye çalışalım.

"Etika" adlı kitabı neden okumalısınız?

Spinoza'nın kaleminden çıkan Etika, en genel tanımı ile insanın varlık şuuru ile nasıl yaşayacağına dair sorgulamalara kapı aralıyor. Spinoza, tüm yaşamı boyunca edindiği bilgileri, deneyimleri, âdeta her cümlesinde yoğunlaştırılmış bir biçimde okuruna aktarıyor. Toplam 342 sayfadan oluşan eserin sevk ettiği derin tefekkür, kitabı daha sakin ve yavaş yavaş, anlayarak okumayı gerekli kılıyor. Spinoza, Etika adlı eserinde felsefesini sistemli bir şekilde inşa ediyor. Öncelikle temel aksiyomları ortaya koyan filozof, açıkladığı bu aksiyomları tümdengelim yöntemi ile şekillendiriyor. Tanrı'nın varlığını kendine has üslubu ile anlatan filozof; özgürlük, insan, doğa, gerçeklik hakkındaki görüşlerini açıklıyor. Spinoza, okurları tarafından daima yorumlanmış ve hâlâ yorumlanmaya devam edilen bir düşünür olarak felsefe ile ilgilenen herkesin dikkatini üzerinde topluyor. Spinoza, Etika ile okuyucularına zihin egzersizi yaptırıyor.

Bunları biliyor muydunuz?

17. yüzyılın önde gelen Yahudi filozoflarından olan Benedictus De Spinoza'nın, ailesiyle birlikte Yahudi cemaatlerinden dışlandığını ve kitaplarının Katolik Kilisesi tarafından yasaklandığını biliyor muydunuz? Orijinal dili Latince olan eser, Spinoza vefat ettikten sonra 1677'de basılır ve en ünlü eseri olur. Birçok düşünür gibi çağdaşları tarafından anlaşılamayan Spinoza, sıkça ateist ve din düşmanı olmakla itham edilir ancak o, özgün adı "Ethica Ordine Geometrico Demonstrata" olan Etika adlı eserinin kaynağını "Tanrı sevgisi" olarak açıklar. Hilmi Ziya Ülken'in Fransızcadan çevirdiği Etika adlı eserin, Dost Kitabevi tarafından ilk baskısı 2004 yılında yapılır. Tam bir bilge hayatı yaşayan Spinoza'nın dediği gibi "Güzellik nadir olduğu kadar güçtür de." Etika adlı eseri de öyle...

Bu kitabı sevenler için diğer önerilerimiz

Benedictus De Spinoza'nın kaleme aldığı en büyük eseri Etika'yı beğendiyseniz yine aynı yazara ait Descartes Felsefesinin İlkeleri ve Metafizik Düşünceler ile Anlama Yetisinin Düzeltilmesi Üzerine İnceleme adlı kitaplara da göz atabilirsiniz.