M. Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayı Rical Tenkidinin Doğuşu ve Gelişimi - Halil İbrahim Turhan

Hadise ait ilmi disiplinler arasında metnin aslını tespit etmede merkezi konumda olan cerh ve ta‘dil ilminin tarihi süreci tetkik edilirken üzerinde durulması gereken en önemli dönemler arasında İslami ilimlerin teşekkül ettiği 2. (8) yüzyıl yer alır. Zira bu dönemde rical tenkit faaliyetleri ilmi bir hüviyet kazanmış, tenkit esasları ve kavramları konulmuş ve bu dönemde oluşan ravi eleştiri birikimi sonraki dönem rical tenkitlerinin gelişiminde tayin edici unsur olmuştur. 2. (8) asrın, sonrası dönem rical tenkitlerinin gelişimine etkisi ise iki yönlü gerçekleşmiştir: metodolojik ve terminolojik açıdan etki; ravinin hadis rivayetindeki konumuna dair yapılacak 2. (8) asır sonrası içtihada kaynaklık etme açısından etki. Bu ehemmiyetinden dolayı rical tenkit ilminin doğuş dönemi olan bu yüzyılın bütün yönlerine dair çekilecek fotoğraf, esasında cerh-ta’dil ilminin 9. (15.) asrın ortalarına kadar devam eden serüvenini doğru anlamanın ilk basamağını teşkil edecektir.